Przewodnik – 44 najpiękniejsze miasteczka Toskanii – powstał w odpowiedzi na liczne pytania moich czytelników o Toskanię. Jest to mój subiektywny wybór, w którym prócz doskonale znanych miasteczek, są również także ukryte perełki, którymi warto się zachwycić. I choć to dość długa lista miasteczek, to nie jest ona kompletna. Dlatego proszę cię, zostaw w komentarzu, swoich toskańskich faworytów. Będzie mi bardzo miło ich poznać.

W tym totalnie praktycznym przewodniku opisałam: jak planować podróż po Toskanii, jakimi środkami transportu poruszać się po regionie, gdzie szukać pomocy przy planowaniu wakacji, gdzie szukać podróżniczych inspiracji i noclegów. W drugiej części artykułu opisuję 44 najpiękniejsze toskańskie miasteczka w podziale na Toskanię północną: okolice Florencji i Lukki, część środkowo-wschodnią: okolice Sieny i Arezzo oraz południowo-zachodnią.

Jak podróżować po Toskanii

Zacznijmy od uświadomienia sobie dość brutalnej prawdy – ten wyjątkowo piękny region Włoch najlepiej zwiedzać samochodem. Poza autostradami poruszamy się drogami lokalnymi, które są kręte, wąskie, pod górę i w dół, ale samochód daje nam niesamowitą swobodę w poruszaniu się, gdzie chcemy i kiedy chcemy. Transport publiczny oczywiście istnieje, ale nie dojedziemy nim wszędzie, a ponadto uzależniamy czas zwiedzania od godziny przyjazdu, no i musimy pilnować, by nie uciekł nam ostatni autobus czy pociąg.

Cały urok regionu kryje się na prowincji, tam są najpiękniejsze miasteczka Toskanii, zagubione na wzgórzach wille, cyprysowe aleje, zamczyska czy krajobrazy pełne winnic i gajów oliwnych. Powiem szczerze, że podziwiam tych, którzy podejmują ten trud i zwiedzają Toskanię lokalną komunikacją.

Ja rekomenduję jednak te dwa sposoby podróżowania po Toskanii:

1. dla niezależnych – samochód,
2. dla tych, którzy nie lubią lub nie mogą podróżować samodzielnie, nie obawiajcie się korzystać z ofert biur podróży. I mówię zupełnie poważnie. Jeśli nie chcesz się stresować jazdą samochodem po toskańskich drogach, nie masz czasu, by samemu zorganizować sobie podróż, chcesz mieć podane wszystko na tacy: być przywiezionym, odwiezionym, nakarmionym i jeszcze mieć przewodnika pod ręką, to może być dla ciebie naprawdę dobre wyjście. To także świetna opcja dla tych, którzy nie mają z kim jechać.

Wynajmij samochód

Ja osobiście bardzo często wynajmuję samochód w Toskanii, aby odkrywać to, co jest ukryte wśród białych dróg. Na uboczach odkryjesz zamki, winnice, piękne posiadłości, pasące się spokojnie owce, cyprysowe aleje, zachwycające doliny i wzgórza. Zawsze zobaczę coś nowego. Pamiętaj, Toskania to naprawdę duży region, nie da się wszystkiego zobaczyć w tydzień ani nawet w dwa. Ale czyż to nie jest doskonały powód, by tu wracać?

Jak planować podróż po Toskanii

Polecenia znajomych, przewodniki turystyczne, blogi, grupy, biura podróży…

Każdy ma swoją metodologię, można zobaczyć jedno zdjęcie i po zawodach; można mieć już swoje ulubione miejsca i tam wracać, a może zwyczajnie ktoś ci podpowiedział: „Stary, tu jest naprawdę zarąbiście!” i już wiesz, że tobie też się tam spodoba! Wszystkie te sposoby są dobre!

Niektórzy zainwestują parę złotych i kupią przyzwoity przewodnik turystyczny albo poświęcą swój czas na szukanie informacji w Internecie. Obie metody prowadzą do zdobywania coraz większej wiedzy i tym samym pomagają podjąć decyzję.

Ale jeśli jesteś wytrwały i chcesz samodzielnie zorganizować swoją podróż, oto mój sposób:

• najpierw ustalam termin urlopu i sprawdzam połączenia lotnicze,
• wybieram docelowe lotnisko,
• rezerwuję noclegi,
• planuje trasę.

Dwa ostatnie punkty nie muszą być w tej kolejności.

Jeśli szukasz pomocy przy planowaniu wakacji w Toskanii, chciałbyś się skonsultować lub potrzebujesz planu podróży, kliknij TU. Możesz także dołączyć do mojej grupy na Facebooku: Moje wielkie włoskie podróże.

Wskazówka I Kup mój przewodnik „Toskania i Umbria. Inspirator Podróżniczy”

Gdzie szukam podróżniczych inspiracji

Oczywistym jest, że szukam inspiracji. W końcu chodzi o najpiękniejsze miasteczka Toskanii. Dlatego:

1. oglądam filmiki na YouTube o Toskanii,
2. oglądam tysiące zdjęć w internecie,
3. czytam przewodniki turystyczne,
4. czytam książki i oglądam filmy, których akcja toczy się w Toskanii,
5. szukam informacji na blogach, obecnie to jedno z najlepszych źródeł informacji,
6. sprawdzam włosko i anglojęzyczne strony w Internecie typu Discover Tuscany, wpisuję w Google: visit + nazwa miasteczka lub turismo + nazwa regionu, miasteczka,
7. sprawdzam, jakie święta bądź wydarzenia odbywają się w okolicy w czasie mojej podróży, żeby wziąć w nich udział albo ich unikać,
8. jeśli planuję podróż transportem publicznym, to szukam połączeń lub kontaktuję się z moim miejscem noclegowym z zapytaniem o transfer lub sposób dojazdu. Oni to wiedzą najlepiej,
9. ogromną inspiracją są grupy na Facebooku, zarówno te dedykowane podróżom po Włoszech, jak ogólnie podróżnicze,
10. wszelkie inne, które wpadną mi akurat w oko.

Gdzie szukam noclegu

Zwykle zaczynam od przejrzenia ofert na Booking.com, Airbnb i inne tego typu kombajny, czytam relacje innych blogerów oraz pytam innych w mojej grupie na Facebooku: Moje wielkie włoskie podróże. Gdy po przejrzeniu tysiąca ofert, w końcu coś mi się spodoba – rezerwuję.

Przygotowałam na blogu specjalny poradnik oraz opracowałam polecenia noclegów moich czytelników. Polecam:

Gdzie szukać noclegów we Włoszech I Praktyczny poradnik

32 sprawdzone i polecane noclegi w Toskanii I Tylko sprawdzone miejsca

Noclegi we Włoszech I Lista polecanych miejsc przez czytelników Italia poza szlakiem

 

Wskazówka I Znajdź nocleg w Toskanii już teraz

44 najpiękniejsze miasteczka Toskanii

Toskania to duży region, dlatego podzielmy sobie tę opowieść na trzy części: okolice Florencji i Lukki, Arezzo i Sieny, w końcu – samo południe regionu. Pozwoliłam sobie w każdej z część oznaczyć trzy z nich jako moje prywatne TOP. Ponadto przy niektórych miasteczkach odnajdziesz dodatkowe ikony. Oto, co one oznaczają.

I Borghi più belli d’Italia, czyli najpiękniejsze wioski Włoch. Są to niewielkie miasteczka do 15 000 mieszkańców, wyróżnione przez stowarzyszenie, które co roku nagradza nim jedną wioskę w każdym włoskim regionie. Na stronie stowarzyszenia można łatwo sprawdzić wszystkie miasteczka, wystarczy wybrać region. Przewodnik jest wydawany także w formie papierowej.

Bandiera Arancioni, czyli pomarańczowa flaga to odznaczenie, które otrzymują najbardziej autentyczne wioski Włoch. Przyznaje je Touring Club Italiano. To jedyny tego rodzaju włoski projekt, wymieniony przez Światową Organizację Turystyczną, wśród udanych programów zrównoważonego rozwoju turystyki na świecie. Pomarańczową flagę otrzymują tylko niewielkie miasteczka, do 15 000 mieszkańców, gdzie występuje równowaga między wykorzystaniem lokalnych zasobów, wspieraniem sztuki rzemiosła i przedsiębiorczości, przy zachowaniu regionalnej tożsamości.

_____

Najpiękniejsze miasteczka Toskanii: okolica Florencji i Lukki

MOJE TOP 3:

Florencja

I pomyśleć, że miasto zostało założone jako kolonia dla byłych żołnierzy. Nazwano ją Florentia, czyli „kwitnąca”. Została zbudowana na wzór obozu wojskowego, z dwoma głównymi ulicami krzyżującymi się w miejscu obecnego Piazza della Repubblica. Dzięki jej dobremu położeniu szybko się bogaciła i rozwijała, ale też stała się obiektem wielu najazdów i wojen. Kochamy ją jednak przede wszystkim jako miejsce narodzin renesansu, wspaniałych obiektów sakralnych i niesamowitych ogrodów.

Noclegi we Florencji I Przejrzyj całą ofertę

Florencja w 24 godziny I Przewodnik + noclegi

5 miejsc widokowych we Florencji I Dostępne w mieście zupełnie za darmo

Calcio Storico Fiorentino I odmiana futbolu, której korzenie sięgają rzymskich legionów

 

FLORENCJA – jak wspaniale spędzić czas w mieście mając zaledwie 24 h

FLORENCJA – gdzie parkować? Adresy, wskazówki i zaskakujące znaki drogowe

Lukka

Niektórzy mówią, że to najpiękniejsze miasto Toskanii. Nie wiem czy tak jest w istocie, jednak z pewnością jest piękna i wspaniała, a Giacomo Puccini zapewne by się ze mną zgodził. W końcu to jego miasto. Lukka bywa nazywana także „miastem stu kościołów” dzięki licznym, dobrze zachowanym budowlom sakralnym.

Znajdź najlepszy nocleg w Lukce I Przejrzyj całą ofertę

Poznaj Villa Costa I Miejsce noclegowe koło Lukki, której właścicielką jest Polka i zarazem przewodnik po tej części Toskanii

VILLA COSTA, LUKKA – nocleg u Polki i 10 pomysłów na wycieczki po Toskanii

Collodi

Nie można pominąć miasteczka Pinokia. Jego panorama to terakotowe dachy kaskadowo opadające po zboczu wzgórza od kościoła św. Bartłomieja, po niezwykłą Villę Garzoni. Okazały pałac słynie ze wspaniałej klatki schodowej, sztukaterii, fresków i malowideł. Większą część swojego dzieciństwa spędził w owej willi Carlo Lorenzini, który tworzył pod pseudonimem Carlo Collodi, autor opowieści o Pinokio. W Parco di Pinocchio znajdziemy nie tylko postać z długim nosem, ale także inne postacie z opowiadań Lorenziniego. Miasteczko jest przepiękne, pełne schodkowych uliczek i z niesamowitym parkiem pałacowym. Czas na kolejne najpiękniejsze miasteczka Toskanii.

Noclegi w Collodi I Sprawdź ofertę

POZOSTAŁE FASCYNUJĄCE MIASTECZKA

Castiglione di Garfagnana

Nad miasteczkiem góruje bardzo dobrze zachowana Rocca – twierdza zbudowana przez władców lukkańskich w 1371 roku. Wspaniała panorama otaczających gór robi oszałamiające wrażenie szczególnie latem, gdy kwitną feerią barw liczne rosnące tu naturalnie kwiaty i krzewy. Najpiękniejsze widoki rozciągają się po zachodniej stronie miasteczka. Dumą mieszkańców są dwa kościoły, św. Piotra z XIII wieku i św. Franciszka. W okolicy znajduje się wiele, dobrze oznaczonych szlaków pieszych.

Noclegi w Castiglione di Garfagnana I Zobacz wszystkie

Castelnuovo di Garfagnana

Cóż za malownicze, górskie miasteczko. Nad całością góruje XII-wieczna twierdza, Rocca Ariostesca, której obecność wskazuje na burzliwą, wojenną przeszłość. Tutejszą dumą jest jednak XVI-wieczna katedra i jej skarby w postaci choćby „Czarnego Chrystusa”. Wspaniałe domy, bramy, uliczki tętniące życiem, nie chce się stąd wyjeżdżać.

Noclegi w Castelnuovo di Garfagnana I Sprawdź je

Bagni di Lucca

Bagni di Lucca od setek lat było znane jako uzdrowisko, ale dopiero w XIX wieku dzięki budowie drogi na zlecenie siostry Napoleona (mieszkała w Villa Reale w Marlii koło Lukki) – dokładnie w 1805 roku – stało się autentycznie modne. Do dziś miasteczko zachowało elegancję, górskie krajobrazy oraz linię wspaniałych domów stojących wzdłuż rzeki Limy. W okresie największej popularności był tu nie tylko duży wybór kąpielisk, ale także działał neoklasyczny teatr i kasyno. Dziś nieco przygasłe, jednak wciąż fascynujące. Będąc tu, nie zapomnij o niezwykłym diabelskim moście w Borgo a Mozzano. Okolice są świetne do górskich wędrówek.

Diabelski most I Przeczytaj o niezwykłej legendzie związanej z budową mostu

Villa Reale i nocleg w  Villa Costa I Dowiedz się więcej o Villi Reale oraz blisko położonej Villa Costa (nocleg)

Noclegi w Bagni di Lucca I Zobacz także inne miejsca noclegowe

Cutigliano

Położone na wysokości 678 m n.p.m. miasteczko jest idealne tak latem, jak zimą. Okolice są dobrze przygotowane dla miłośników narciarstwa. Najstarsza część Cutigliano to fascynujące średniowieczne miasteczko z imponującym Palazzo Pretorio z fasadą pełną rzeźbionych herbów siedmiu rodów, wspólnie budujących to miejsce siłami swoich społeczności. Prowincja Pistoia.

Nocleg w Cutigliano I Zobacz, gdzie możesz nocować

Vicopisano

Osobliwością miasteczka są wspaniałe wieże, które wybudowano kiedyś w celach obronnych. Pierwotnie wioska została założona w dolinie rzeki Arno, ale Wielcy Książęta rodu Medyceuszy wybudowali tu kanał, co poskutkowało zmianą biegu rzeki. Dzięki temu miasteczko zostało zaopatrzone w wody jeziora Bientina i stało się krainą rolniczą wyspecjalizowaną w uprawie ryżu. Cytadela Vicopisano została zbudowana w 1434 roku i zaprojektowana przez wielkiego architekta, Filippo Brunelleschi.

Noclegi w Vicopisano I Znajdź wymarzony nocleg dla siebie

Piza

Każdy wie, że Piza to Krzywa Wieża. Campo dei Miracoli (tzw. Pole Cudów) jest oczywiście głównym miejscem turystycznym, jednak niech to nie będzie twój jedyny punkt na mapie miasta. Piza zasługuje na dużo więcej, a urody jej wcale, ale to wcale nie brakuje. Schowaj mapę do kieszeni i udaj się spacerem wzdłuż rzeki Arno, podziwiaj kolorowe kamienice, pałace, codzienne życie w mieście. Dopiero wówczas zobaczysz, jak wspaniałe i wciągające jest to miasto. Po prostu daj mu się porwać.

Noclegi w Pizie I zerknij, na pewno znajdziesz coś dla siebie

Jak zostałam okradziona w Pizie I Oby nigdy ci się to nie przytrafiło, dlatego opisałam swoją historię

Artimino

Zwarta zabudowa domów w tej warownej wiosce z kościelną wieżą pośrodku, jest otoczona gajami oliwnymi. To miejsce było już zamieszkane przez Etrusków. Niektóre kamienie użyte do budowy kościoła pochodzą z etruskiego cmentarza, Necropoli etrusca di Prato Rosello, który ponownie odkryto w 1970 roku. Widoki z miasteczka są wspaniałe, a rodzące się wina w tej okolicy są doskonałej jakości.

Nocleg w Artimino I Nawet w tak maleńkim miasteczku  znajdziesz coś dla siebie

Scarperia

Cóż to za miejsce. Scarperia została wzniesiona w 1306 roku dla obrony przed najeźdźcami z północy. Via Roma, główna ulica miasteczka, była niegdyś odcinkiem drogi prowadzącej z Florencji do Bolonii. Znaczenie miasteczka w tamtym okresie było strategiczne. Wkrótce powstał tu niesamowity Palazzo dei Vicari z niezwykle wysoką wieżą. Wieki później Scarperia zasłynęła z produkcji sztućców i wyrobów płatnerskich. Nadal praktykuje się tu tradycyjne rzemiosło w niewielkich warsztatach w miasteczku.

Baza noclegowa w Scarperia I Przejrzyj z uwagą

Vicchio

To tu urodził się genialny Giotto (w Vespignano, tuż obok Vicchio), a jego posąg z brązu, odlany w 1901 roku, stoi w centralnym punkcie miasteczka, a jakże – na Piazza Giotto. Ale nie był jedyną sławną osobą pochodzącą stąd. Przyszedł tu na świat także Giovanni da Fiesole, znany jako Fra Angelico oraz jego brat Benedetto. Wierzcie lub nie, ale w miasteczku znajduje się kilka budynków właściwie nietkniętych od XIV wieku. Miasto jest piękne, domy eleganckie, można odpocząć nad pobliskim jeziorem. Jeśli chcesz się zatrzymać na nocleg, to jest spory wybór miejsc.

Nocleg w Vicchio I Jeśli chcesz się tu zatrzymać na nocleg, nie czekaj do ostatniej chwili

 

Stia

Miasteczko położone jest u stóp Monte Falterona, u ujścia rzeki Staggi (fiume Staggia) do Arno. Słynie z wyrobów wełnianych i artystycznego kowalstwa. Świetną pamiątką ze Stia są przepiękne patchworki. To z pozoru spokojne miasteczko ma swój rytm, wystarczy się w nim zanurzyć, skręcając w kolejne uliczki.

Noclegi w Stia I Znajdziesz fajne miejsca noclegowe, miasto ma świetną atmosferę

Poppi

Nad miasteczkiem góruje Zamek Guidich. Otoczony fosą i murami obronnymi, imponuje potężna wieżą bez okien. Wieża wznosi się na szczycie wzgórza ponad bryłą zamku. Znawcy zauważą znaczące podobieństwo do florenckiego Palazzo della Signora. Ale może to tylko przypadek? Zapewniam jednak, że wnętrza zamku są znacznie ciekawsze niż jego zewnętrzna elewacja. W Poppi cieniste portyki i wąskie uliczki sąsiadują ze słonecznymi placami. Idealne połączenie. Nie zapomnijcie wpaść do kościoła San Fedele, a tu znajdziecie propozycje noclegów. Prowincja Arezzo.

Camaldoli

Zakonne miasteczko Camaldoli położone na wysokości 1104 m n.p.m. w górnym reglu apenińskim, dzięki czemu jego otoczenie jest nieco surowe i dzikie. Już sama droga dojazdowa robi wrażenie, wije się w gęstym, dziewiczym lesie. To właśnie tutaj w 1012 roku św. Romuald założył swój klasztor. Nazwa Camaldoli jest skrótem od słów Campo Maldoli, bo powstała na ziemi nadaną Romualdowi przez księcia Maldolo d’Arezzo. Klasztor św. Romualda funkcjonuje do dziś, znacznie się jednak rozbudował od jego czasów, wnętrza są pełne wspaniałych rzeźb i fresków. Cała wioska klasztorna składa się z dwudziestu małych domków z ogródkami. Miejsce absolutnie wyjątkowe.

Znajdź tu nocleg w Camaldoli I Nie będziesz chciał tak szybko opuścić tego miejsca. Baza noclegowa nie jest zbyt duża.

_____

Najpiękniejsze miasteczka Toskanii: okolice Sieny, Arezzo i Chianti

MOJE TOP 3

Siena

Siena jest jednym z najpiękniejszych średniowiecznych miast Toskanii. Zabytkowe centrum zostało w 1995 roku wpisane na listę światowego dziedzictwa kulturalnego UNESCO. Historycznie Siena była etruskim osiedlem i małym miasteczkiem w okresie antycznym. Dwa razy do roku w Sienie odbywa się wyścig konny Palio di Siena, który jest jedną z ważniejszych atrakcji turystycznych miasta: 2 lipca Palio di Provenzano, na cześć Matki Boskiej z Provenzano oraz 16 sierpnia Palio dell’Assunta, na cześć Matki Boskiej Wniebowziętej i jest kulminacyjnym momentem święta Dzielnic – contrade, których jest 17. Historia Palio sięga średniowiecza, dlatego jeźdźcy noszą stroje z XV wieku.

Pienza

Niewielkie miasteczko, z którego rozpościerają się widoki, jak marzenie. Historyczne centrum Pienzy wpisane zostało na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Miasteczko jest odzwierciedleniem utopijnych marzeń swego twórcy Enea Silvio Piccolomini – Papieża Pio II. Prowincja Siena.

Mój przewodnik po Pienzy.

Pienza, Toskania – najpiękniejsze miasto doliny Val d’Orcia

W Pienzy mieszka i pracuje polski fotograf, Jarek Pawlak.

Jarosław Pawlak – polski fotograf w Toskanii

Jest tu także słynna droga gladiatora.

DROGA GLADIATORA W TOSKANII – gdzie się znajduje i jak do niej dojechać

Monticchiello

Maleńkie miasteczko znajdujące się na wzgórzu, gdzie prowadzą malownicze, kręte drogi obsadzone szpalerami cyprysów. Widoki dróg z tej okolicy, są motywem wielu toskańskich widokówek. Najlepsze widoki na sprężynową drogę obsadzoną cyprysami uzyskamy wchodząc na pobliskie pole, nie skupiaj się jednak tylko na niej, miasteczko jest przeurocze.

Więcej o Monticchiello i pięknych noclegach przeczytasz w moich artykułach.

TOSKANIA, IN TOSCANA CAMERE – uroczy dom wakacyjny w Monticchiello

Il Giardino del Cardinale – fenomenalny nocleg w Monticchiello, Toskania

POZOSTAŁE FASCYNUJĄCE MIASTECZKA

Arezzo

Znane z filmu “Życie jest piękne” Roberta Benigniego, Arezzo było kiedyś jednym z najważniejszych etruskich miast wielkiej dwunastki. Dwa razy do roku odbywa się tu “Giostra del Saracino” (Turniej w Saracino). To rodzaj średniowiecznego turnieju rycerskiego, polega na rywalizacji czterech dzielnic miasta. Po porannej procesji w średniowiecznych kostiumach, odbywa się rywalizacja jeźdźców o Złotą Lancę na Wielkim Placu (Piazza Grande). Przedstawiciele dzielnic mają za zadanie trafić w herb figury Saracena (Araba), który w średniowieczu reprezentował największego wroga krzyżowców. Sam Dante w swojej “Boskiej Komedii” nawiązywał do turniejów w Saracino.

Cortona

Cortona kusi turystów swym średniowiecznym charakterem i jednymi z najstarszych we Włoszech, średniowiecznymi domami. Rozsławiona przez amerykańską pisarkę Frances Mayes poprzez biograficzno-wspomnieniową książkę „Pod słońcem Toskanii” wydaną w 1996 r. Książka stała się bestsellerem i została przetłumaczona na 14 języków. W czerwcu obchodzone jest święto “Giostra dell’Archidado”. Korzenie święta sięgają średniowiecza i zostało oficjalnie ustanowione z okazji ślubu władcy Cortony ze sieneńską szlachcianką. Do dziś przypominają nam o tym historycznym wydarzeniu damy, rycerze, paź, łucznicy, których można wtedy spotkać na tchnących życiem świątecznie udekorowanych ulicach. Prowincja Arezzo.

Montepulciano

Na szczycie jednego z wzgórz Toskanii leży perełka renesansu, którą od wieków toczyły boje dwie toskańskie potęgi: Florencja i Siena. Montepulciano leży na szczycie wapiennego wzgórza, dominujący nad doliną Valdichiana. Wjazd serpentynami na wysokość 600 m n.p.m. długo pozostaje w pamięci. Miasteczko otaczają zagajniki drzew oliwnych i łagodnie pofalowane winnice, a także aleje cyprysowe. Czyż to nie są najpiękniejsze miasteczka Toskanii? Prowincja Siena.

Jeśli szukasz wyjątkowego miejsca noclegowego, nie tak daleko stąd, w Sinalunga jest miejsce jak z filmu “Pod słońcem Toskanii”.

VILLA IL POGGIO, SINALUNGA – wakacje jak z filmu Pod słońcem Toskanii

Bagno Vignoni

Malownicze miasteczko, w którym centralne miejsce zajmuje plac z basenem z wodami termalnymi. Jego lecznicze źródła zostały docenione już w XIV wieku przez św. Katarzynę, która się tu leczyła. Tu nie wolno brać kąpieli lecz tuż obok miasteczka są dostępne darmowe źródła Bagno Vignoni dla wszystkich. Prowincja Siena.

Dedykowany artykuł o Bagno Vignoni znajdziesz tu.

TOSKANIA, BAGNO VIGNONI – nie ma drugiego takiego miasteczka we Włoszech

Montalcino

Miasteczko usytuowane na wzgórzu, w prowincji Siena, skąd można podziwiać wzgórza i doliny porośnięte winnicami i lasami. Blisko miasteczka znajduje się Abbazia di Sant’Antimo, romańskie opactwo benedyktynów, które jest jednym z najpiękniejszych w całej Toskanii. Według legendy założone przez samego Karola Wielkiego, który z wdzięczności za boską pomoc, ufundował Sant’Antimo. Odprawianym tu mszom do dziś towarzyszą śpiewy gregoriańskie.

Radicofani

Niegdyś miasteczko prześladował zbój Ghino di Taccho. Na polecenie papieża Hadriana IV uwięził opata z Cluny w warowni zbudowanej w 1154 roku, na szaro-czarnym bazaltowym wzgórzu, wznoszącym się na wysokości 766 m n.p.m. Chropowate ściany domów, nadszarpnięte zębem czasu nadal wzbudzają respekt, ale ponad nimi wystająca dzwonnica z XIII wieku kościoła św. Piotra łagodzi ten widok. Z murów twierdzy w Radicofani roztacza się wspaniała toskańska panorama. Jeśli zastanawiasz się, co jest tu takiego wyjątkowego, że namawiam Cię na przyjazd, powiem tak: zobacz coś innego niż wymuskane pod turystów typowe toskańskie miasteczka, wspaniałe pozostałości po Medyceuszach, kościół św. Piotra i św. Agaty – patronki miasteczka i ten zniewalający widok na Monte Amiata. Prowincja Siena.

San Quirico d’Orcia

Widok z miasteczka rozpościera się na najbardziej malowniczą toskańską dolinę – Val d’Orcia wpisaną na listę światowego dziedzictwa UNESCO w 2004 r. za swój niepowtarzalny pejzaż hołubiony przede wszystkim przez malarzy szkoły sieneńskiej, rozkwitającej w okresie renesansu. W samym miasteczku znajdziemy wspaniałe świątynie, Palazzo Pretorio i w końcu osobliwy park zwany Horta Leonini. Tu nie brakuje ani rozkoszy dla oka ani dla podniebienia. Cudowne miejsce. Jadąc stąd do Pienzy nie można pominąć widocznej po drodze słynnej kapliczki Capella di Vitaleta. Prowincja Siena.

Niedaleko miasteczka jest śliczna kapliczka, Capella di Vitaleta.

TOSKANIA – kapliczka Cappella della Madonna di Vitaleta

Castiglione d’Orcia

Castiglione to intrygujące miasteczko pełne stromizn i swoistej surowości domów, jakby błagających o więcej zaprawy do cegieł i kamieni, które jakimś cudem utrzymują jednak wszystko na miejscu. I tylko okiennice i czerwone dachy nadają tym budynkom kolorów. Miasteczko jest fascynujące. Prowincja Siena.

Volterra

Volterra to jedno z atrakcyjniejszych miast Toskanii, położone na wysokości 550 m n.p.m. pomiędzy Val d’Era i Val di Cecina. Rozpościera się stąd przepiękny widok na Toskanię. Miasto wygląda iście średniowiecznie – strome uliczki, palazzi, wieże rycerskie i kościoły charakterystyczne dla minionych epok. Wciąż nie ma tu sztucznie wyśrubowanych cen i zalewu tandety w sklepach. Volterra słynie z alabastru, od kilku lat także z  … wampirów, z powodu książki “Saga Zmierzch”. Ponoć schodzą się tu drogi i wiatry ze wszystkich stron świata, tylko jak to sprawdzić? Najpiękniejsze miasteczka Toskanii są właśnie takie, jak Volterra. Prowincja Piza.

Więcej o Volterze przeczytasz w dedykowanym artykule: Voletrra. Gdzie schodzą się wiatry z całego świata.

VOLTERRA, TOSKANIA – gdzie schodzą się wiatry z całego świata

San Gimignano

To jedno z najbardziej urokliwych miasteczek Toskanii. Życie skupia się wokół dwóch placów: Duomo i Piazza della Cisterna. Średniowieczny Manhattan, jak bywa nazywane, dziś ma trzynaście wysokich wież, ale w przeszłości było ich aż siedemdziesiąt i wszystkie pełniły rolę obronną. Wieże i budynki różnych rozmiarów i kształtów tworzą niesamowite tło dla krajobrazu terenu położonego na południe od miasta. A z samego miasteczka rozpościerają się absolutnie niezwykłe widoki. I mają tu najlepsze lody na świecie. Prowincja Siena.

Casole d’Elsa

Na szczycie malowniczego wzgórza powstało miasteczko Casole d’Elsa skupione wokół XIV wiecznej fortecy i Palazzo Pretorio. Fasada fortecy jest dość surowa, ale nie brakuje w miasteczku innych wspaniałych budowli i obiektów sakralnych. Średniowieczne klany z Volterry, Sieny i Florencji walczyły między sobą o Casole d’Elsa z uwagi na jego strategiczne położenie, ale największych zniszczeń w miasteczku dokonały działania w czasie II wojny światowej. Z miasteczka rozciąga się widok na wspaniale pofałdowany tereny rolnicze. Prowincja Siena.

Radda in Chianti

To warowne miasteczko znajduje się na szczycie wzgórza oddzielającego doliny rzek Pesy i Arbii. To oczywiście jeden z najsłynniejszych rejonów winiarskich w Toskanii, tu znajduje się siedziba Ligi Chianti założonej w 1415 roku! Dla osób szczególnie zainteresowanych tematem – historię produkcji win Chianti można podziwiać w miejscowym muzeum winiarstwa. Poza tym, choć miasteczko wydaje się senne, rozpościerają się z niego widoki na soczyście zieloną okolicę pełną lasów, a także liczne winnice i pola uprawne. Warto wiedzieć, że obecne domy wzniesiono na średniowiecznych murach, także wieże obronne przekształcono w budynki mieszkalne. Takie właśnie są najpiękniejsze miasteczka Toskanii. Prowincja Siena.

Castellina in Chianti

W panoramie miasteczka od razu rzuca się w oczy potężna bryła warownego ratusza. Castellina in Chianti położona jest na wzgórzu, na wysokości 600 m n.p.m. W starożytności była tu etruska osada. Florentyńczycy, gdy uświadomili sobie strategiczne położenie miasteczka, zadbali o odbudowę murów obronnych, na których dziś stoją domy. Oryginalne fortyfikacje zostały jedynie po wschodniej i zachodniej stronie miasteczka. W lecie na balkonach tutejszych domów zakwita geranium, a całość otoczona jest przez typowy krajobraz w Chianti: gaje oliwne, winnice i lasy. Prowincja Siena.

Panzano in Chianti

Uwielbiam to miejsce, choć średniowieczna część miasteczka jest naprawdę niewielka, główny kościół nad wyraz skromny, uliczki wąskie, podwórka ciasne, pranie wieszają nawet na płotach, a psom szczekać chyba się już nie chce. Za to widoki dookoła – fiu, fiu! W Panzano warto odwiedzić słynnego rzeźnika Dario Cecchini i jego doskonałą restaurację. Prowincja Siena.

Więcej o Chianti znajdziesz w tym artykule:

CHIANTI – dlaczego warto zobaczyć tę niezwykłą część Toskanii

Monterchi

To średniowieczne warowne miasteczko, które przycupnęło na południowo-zachodnim stoku wzgórza, na wysokości 356 m n.p.m. Nazwa miejscowości pochodzi od łacińskich słów “Mons Erculis” oznaczających “Wzgórze Herkulesa”. Miasteczko znajduje się na szlaku Piera delle Francesca, tu znajduje się jedno z najcenniejszych dzieł artysty, fresku “Madonna del Parto”. Na horyzoncie Monterchi widoczna jest sąsiednia miejscowość, Citerna. Prowincja Arezzo.

Monteriggioni

Monteriggioni to maleńkie miasto-twierdza, położone niedaleko Sieny. Całe miasteczko to właściwie tylko piazza, kilka wąskich uliczek i potężne mury z czternastoma wieżami. Monteriggioni odgrywało kiedyś pierwszoplanową rolę z uwagi na swoje położenie strategiczne, dzisiaj słynie jest przede wszystkim z zapierającego dech w piersiach widoku. Dla miłośników gier komputerowych – Monteriggioni odgrywa ważną rolę w grze Assasin Creed, jest to siedziba rodowa głównego bohatera Ezio Auditore. Miasteczko idealnie wpisuje się tę rolę. Do obejścia w godzinę. Prowincja Siena.

_____

Najpiękniejsze miasteczka Toskanii: Maremma, południowo-zachodnia część regionu

MOJE TOP 3

Pitigliano

Malowniczo wzniesione na tufie wulkanicznym miasteczko Pitigliano znane jest także z przydomku „małej Jerozolimy”. Stare miasto usytuowane jest na tufowej skale wysokiej na 313 m n.p.m., otoczonej zadrzewionymi dolinami wyciętymi w skałach przez rzeki Lente, Meleta i Prochio. Obszar urwiska i otaczających go dolin był już zasiedlony przez ludzi kilka tysięcy lat temu. Ślady Etrusków pochodzą od VIII w. p.n.e., a pomiędzy I w. p.n.e., a II w. obecni byli tu Rzymianie. Prowincja Grosseto.

Więcej o miasteczku przeczytasz w moim artykule, Pitigliano – miato na tufie.

 

Więcej o miasteczku przeczytasz w moim artykule, Pitigliano – miato na tufie.

PITIGLIANO, TOSKANIA – miasto zbudowane na wulkanicznym tufie, la Citta del Tufo

Cetona

Gdybym była malarzem, tutejsze krajobrazy rozpościerające się z murów miasteczka z pewnością działałyby na moją wyobraźnię szalenie inspirująco. To wręcz idylliczna perfecja krajobrazu. W samym miasteczku kamieniczki wydają się być ustawione jedna na drugiej, podtrzymywane przez cyprysy i pinie. Najwyższym punktem Cetony, położej na wysokości 1147 m n.p.m. jest warownia. Niegdyś całe miasteczko było otoczone potężnymi murami, dziś dostrzeżemy jedynie ich pozostałości. Atrakcją są także groty dawniej zamieszkałe przez ludzi pierwotnych. Najpiękniejsze miasteczka Toskanii właśnie takie są. Prowincja Siena.

Sovana

To tu urodził się papież Grzegorz VII w 1073 roku i to właśnie jego przodkowie założyli Sovanę, która była niegdyś siedzibą biskupstwa i warowni Longobardów. Dziś to starożytne miasteczko jest właściwie na wpół opuszczone. Kilkaset lat temu miasto padło ofiarą malarii, która zmusiła część mieszkańców do przeniesienia się do pobliskiego Pitigliano. Do dziś zachowały się także ruiny średniowiecznej fortecy. Duomo pod wezwaniem św. Piotra i Pawła to wspaniała, masywna romańska bryła ozdobiona niezwykłymi plecionymi ornamentami prawdopodobnie pochodzącymi z przedromańskiego okresu. Zresztą, na każdym kroku natkniemy się tu na elementy świadczące o bardzo długiej historii miasta. Prowincja Grosseto.

POZOSTAŁE FASCYNUJĄCE MIASTECZKA

Populonia

Niewielkie, średniowieczna miasteczko, zbudowane na planie czworokąta, jest jedynym toskańskim portem zbudowanym w czasach etruskich. Tym samym jest to jeden z najstarszych portów we Włoszech. Wyjątkowy urok Populonii to zasługa jego położenia na terenie parku krajobrazowego Rimigliano z sosnowym lasem i wspaniałą piaszczystą plażą. Zarówno Etruskowie, jak i Rzymianie wytapiali tu żelazo z rudy pochodzącej z Elby. Miasteczko otaczają XIV- wieczne mury obronne, a z warowni w dni z dobrą widocznością, można podziwiać morskie wybrzeże aż po Livorno. Prowincja Livorno.

Arcidosso

Na zachodnim stoku wygasłego wulkanu Monte Amiata przycupnęło sobie Arcidosso, otulone przez gęste bukowo-kasztanowe lasy. Od zachodu miasteczko chroni dodatkowo Monte Labbro. Ponad lasami wznoszą się ruiny Rocca Aldobrandesca – średniowiecznej twierdzy rodu Aldobrandesckich, dominująca nad całą okolicą. Arcidosso to miasteczko łuków, pasaży, kamieniczek i zacisznych placyków.  Miasteczko słynie z ciekawej architektury i wyjątkowej ornamentyki. Prowincja Grosseto.

Sorano

Malowniczo wzniesione na tufie wulkanicznym miasteczko Sorano składa się z maleńkich uliczek, schodów zewnętrznych i wewnętrznych, tajemnych przejść i budowli skonstruowanych jedna na drugiej. Magiczne miejsce, w którym czas zatrzymał się jakieś 300 lat temu. Czas po prostu przestał tu płynąć. Sorano wraz z Sovaną i Pitigliano to tzw. miasteczka na tufie. Najpiękniejsze miasteczka Toskanii są właśnie tu. Prowincja Grosseto.

Świetne miejsce noclegowe w Sorano i to z językiem polskim, znajdziesz w poniższym artykule.

Villaggio le Querce – odkryj apartamenty w sercu etruskiego miasta Sorano w Toskanii

Saturnia

Słynniejsze od samego miasteczka są położone ok. 3 km dalej Terme di Saturnia, do których tłumnie i przez cały rok zjeżdżają miłośnicy darmowych, leczniczych wód termalnych. Można powiedzieć, że w samej Saturnii nie ma nic ciekawego, ale to nieprawda. Do dziś w miasteczku są zachowały się etruskie i rzymskie fortyfikacje. Niektórzy uważają, że miasteczko może pochodzić nawet z czasów poprzedzających kulturę Etrusków. Saturnię wychwalali dawni mistrzowie, jak Liwiusz, Pliniusz, Herodot czy Dionizjusz z Helikarnasu. Do miasteczka wchodzi się przez Porta Romana, a plan ulic pochodzi z czasów rzymskich z charakterystycznym cardo i decumano. Dziś życie w miasteczku płynie swoim trybem. Slow life w toskańskim wydaniu. Prowincja Grosseto.

TERMY W TOSKANII – 5 darmowych źródeł termalnych

Montemerano

Miasteczko na wzgórzu, zanurzone wśród gajów oliwnych ze średniowiecznymi murami, znakomicie zrekonstruowanymi w XV wieku. Nad miasteczkiem góruje wieża kościoła parafialnego, w którym znajduje się jeden ze skarbów miasteczka – św. Piotr trzymający klucze do Niebios. Większość miasteczka jest utrzymana w stylu renesansowym, ale znajdziemy także ślady sieneńskiego gotyku. W Montemerano mieszkańcy nadal kultywują tradycję domowej produkcji wełny. Polecam spacer uliczkami pełnymi roślinności i słońca. Można się tu zapomnieć. Montemerano musiało się znaleźć na liście najpiękniejsze miasteczka Toskanii. Prowincja Grosseto.

Magliano in Toscana

Sypiące się domy, pnące się po murach róże, okiennice i wszędobylskie koty. Brzmi, jak typowe włoskie miasteczko, prawda? Magliano ma skomplikowane i potężne fortyfikacje tego miasteczka nie są typowe dla Toskanii. W murach osadzono trzy bramy: Porta Nuova, Porta San Martino i Porta San Giovanni. W miasteczku znajdziemy wiele pięknych domów, wspaniałych budowli sakralnych i świeckich. Za murami Magliano znajduje się kościół Annunciata, a tuż obok świątyni rośnie słynne drzewo oliwne „Ulivo della strega”. Wg legendy, wokół niego w czasach pogańskich odbywały się orgie i zmysłowe rytuały. Któż to wie, jak było naprawdę? Prowincja Grosseto.

Ansedonia

Około roku 300 p.n.e. na toskańskim wybrzeżu, Rzymianie założyli miasteczko Cosa. Piękny widok na lagunę Busano na pewno był jednym z tych czynników, które zadecydowały o wybraniu tej lokalizacji. W okresie wojen domowych było tu rzymskie municipio, miasteczko leżało na szlaku Via Aurelia. Zbudowano tu wówczas twierdzę z osiemnastoma wieżami, które przetrwały do dziś, mury przetrwały ataki Wizygotów, Saracenów czy Sieneńczyków. Dziś wykopaliska archeologiczne w Ansedonii nadal odsłaniają skarby z tamtego okresu. Choć w okolicach miasteczka powstało wiele współczesnych zabudowań i domków letniskowych, Ansedonia jest pełna fascynujących etruskich i rzymskich zabytków. To najdalej na południe wysunięte miasteczko prowincji Grosseto.

I jak? Coś Ci się spodobało? Znalazłeś coś, czego nie znałeś?

_____

Co zjeść w Toskanii?

Przyda ci się ta podpowiedź.

TOSKANIA – co zjeść, by poznać autentyczne smaki toskańskiej kuchni

Planując swoją podróż

Znajdź najlepszy hotel lub apartament na swoje włoskie wakacje dzięki booking.com.

Pamiętaj, aby zawsze mieć wykupione ubezpieczenie turystyczne. Ja korzystam z najlepszej na rynku porównywarki rankomat.pl.

Jeśli potrzebujesz samochodu we Włoszech, skorzystaj z oferty rentalcars.com, aby porównać oferty i zarezerwować najwygodniejszy samochód dla siebie.

Gdy kupujesz coś za pośrednictwem moich linków, zarabiam niewielką kwotę. Ty nadal płacisz tyle samo, ze mną dzieli się sprzedawca. Dziękuję za twoje znaczące wsparcie.

Nie masz teraz czasu na czytanie? Nie ma sprawy! Zapisz  sobie poniższe zdjęcie na Pinterest, aby przeczytać później.

Włoska poczta

Dzielę się z Tobą moimi włoskimi podróżami mając nadzieję, że cię zainspirują do samodzielnego poznawania jednego z najpiękniejszych krajów na świecie. Dlatego zachęcam, abyś dołączył także do czytelników mojego newslettera, poste italiane. Tylko dzięki temu nie przeoczysz niczego, co się pojawiło na blogu, ale przede wszystkim, otrzymasz mnóstwo dodatkowych informacji.

Jeśli potrzebujesz pomocy w znalezieniu praktycznych informacji o Italii, zapraszam Cię do mojej grupy na FB: Moje wielkie włoskie podróże, którą wyróżnił Magazyn Glamour, jako jedna z najciekawszych grup na FB. Zapraszam cię także na mojego Instagrama, na którym znajdziesz całą masę włoskich inspiracji!