Darmowe termy w Toskanii to jeden z obowiązkowych punktów wizyty w tym niezwykłym regionie Włoch. W Toskanii znajdują się ogromne źródła naturalnej energii w postaci energii geotermalnej. Zdawali sobie z tego sprawę już Etruskowie i starożytni Rzymianie, którzy chętnie korzystali z tego dobrodziejstwa, jakim matka natura hojnie obdarzyła te ziemie.

W tym artykule opisałam 5 źródeł termalnych, które są dostępne dla każdego i to zupełnie bezpłatnie: Terme di Saturnia, Bagni San Filippo, Bagno Vignoni, Bagni di Petriolo i termy w San Casciano dei Bagni. Dowiesz się, gdzie się znajdują, jak do nich dojechać i jak pozytywnie wpływają dla nasze ciała.

Bezpłatne termy w Toskanii

Czy wiesz, że to właśnie w Toskanii powstała pierwsza na świecie elektrownia geotermalna i że to tu udało się po raz pierwszy zamienić energię z głębi ziemi w energię elektryczną! Dokonał tego książe Piero Ginori Conti w 1934 roku, gdy w toskańskim Laredello, zaświeciło się 5 żarówek! To było prawdziwie epokowe wydarzenie, a świat wzbogacił się o nową wiedzę. Gdy człowiek opracował odpowiednią technologię, mógł zacząć wykorzystywać ciepło ukryte pod ziemią.

Ale z dobroczynnych gorących źródeł wytryskających w Toskanii, można było korzystać nie czekając na rozwój techniki. Od dawna było wiadomo, że ciepła woda z głębi ziemi ma w sobie coś, co korzystnie wpływa na ludzkie ciało, a może i duszę?

Dlaczego warto korzystać ze źródeł termalnych w Toskanii

Kąpiele w źródłach termalnych mają działanie terapeutyczne i lecznicze. Ciepła woda doskonale wpływa na:

• krążenie,
• ciśnienie (stabilizuje je),
• kości i stawy,
• przemianę materii,
• gospodarkę hormonalną,
• psychikę (redukują stres),
• łagodzą dokuczliwe bóle,
• pomagają zwalczyć bezsenność.

Najbardziej z kąpieli w gorących, źródlanych wodach korzysta jednak skóra, która po takiej kuracji odzyskuje równowagę i łatwiej się regeneruje.

Położenie na mapie 5 darmowych źródeł w Toskanii

Terme di Saturnia

Etruskowie i Rzymianie

Gdy przestudiujemy historię tego miejsca, okazuje się, że już Etruskowie jako pierwsi dostrzegli dobroczynne działanie znajdujących się tu wód termalnych, a Saturnia to najstarsze miasto przez nich założone. Nazwali je Aurinia. Rzymianie nie tylko zmienili nazwę na Saturnia, ale także zbudowali tu pierwsze struktury, w których wykorzystywano dobroczynne i lecznicze działanie źródeł.

Średniowiecze

W średniowieczu oblicze Saturnii było postrzegane jednak inaczej. Krążyły legendy i zabobony mówiące o związku źródeł termalnych z piekłem i diabłem, zaś o samych wodach mówiono iż są przeklęte. Diabelska Dolina, jak mówiono. Legendy te spowodowane były m.in. przez unoszące się tu mgły i opary, jak również charakterystyczny zapach siarki.

Kiedy do Valle del Diavolo – Diabelskiej Doliny – przyjechał Dante, pomyślał, że tak właśnie musi wyglądać piekło i tak opisał je w „Boskiej Komedii”.

Odrodzenie

Na szczęście wraz z nadejściem odrodzenia sztuk i nauk, Saturnia wraca do łask. Staje się własnością Medyceuszy, a następnie częścią Księstwa Toskanii, a z jej dobrodziejstw ponownie korzystają wszyscy.

Jak powstały Terme di Saturnia

To najsłynniejsze źródło termalne we Włoszech działa nieprzerwanie od 3000 lat, a jego „twórcą” jest wygasły wulkan Monte Amiata i deszcz.

Długa podziemna podróż wody deszczowej zaczyna się na zboczach Monte Amiata. Woda płynie przez 40 lat podziemnym torem, powoli przesączając się przez mikropęknięcia w skale, by ponownie pojawić się w jeziorze, które znajduje się na terenie 5-gwiazdkowego Resortu Terme di Saturnia. Stąd woda płynie dalej, zasilając kolejne baseny termalne, a następnie po kilku kilometrach dociera do kultowych wodospadów, Cascate del Mulino. Stąd spływa do naturalnie utworzonych basenów trawertytowych, Cascate del Gorello.

Woda ma temperaturę 37,5°C. Ciągły przepływ 500 litrów na sekundę pozwala wodzie zachować swoje korzystne właściwości bez konieczności jakiejkolwiek manipulacji z zewnątrz, z całkowitym odnowieniem co 4 godziny. W każdym litrze wody rozpuszcza się 2,790 gramów soli mineralnych, a także znaczna ilość gazu, siarkowodoru i dwutlenku węgla.

Wskazówka I W wielu miejscach przeczytasz, że woda wypływa spod ziemi w miejscu zwanym Cascate del Mulino, ale to niestety nie jest prawdą. Ona tylko tu dociera po kilku kilometrach płynięcia od źródła, które jest na terenie resortu Terme di Saturnia. To właśnie tam woda ma najlepsze właściwości.

Korzyści z kąpieli w Terme di Saturnia

Termy te są dostępne za darmo przez cały rok i cieszą się niesłabnącą popularnością. Najważniejsze informacje to:

• z Cascate del Mulino wypływa około 500 litrów gorącej wody na sekundę, dzięki czemu baseny trawertytowe są zawsze czyste,
• woda ma stałą temperaturę około 37,5°C,
• skład wody to głównie: związki siarki, węgla, alkaliczne sole kwasu węglowego, ziemia oraz wodorek siarki, dwutlenek węgla i plankton termalny.

Kąpiele, okłady błotem i inhalacje są szczególnie wskazane w leczeniu:

• artropatii,
• chorób skórnych,
• schorzeniach żołądka,
• chorób układu krwionośnego,
• zapalenie dróg oddechowych.

Woda gorącego źródła Terme di Saturnia:

• przywraca harmonię,
• ułatwia oddychanie,
• naturalnie wygładza skórę,
• posiada naturalne właściwości antystresowe, antyoksydacyjne i przeciwstarzeniowe,
• jest bogata w energię, sole mineralne i witaminy,
• generuje unikalny i bardzo cenny plankton termiczny w kontakcie z tlenem.

Wody te nie mają sobie równych na świecie. Korzystnie wpływają na układ krążenia, układ oddechowy, mięśnie i kości. Ponadto wywiera silne działanie ochronne, antyoksydacyjne i oczyszczające, a na skórę ma naturalne właściwości złuszczające, myjące i nawilżające. Działa silnie leczniczo na skórę, obniża ciśnienie krwi, zwiększa wentylację płuc, działa złuszczająco i peelingująco, działając jednocześnie silnie antyseptycznie. Działa przeciwstarzeniowo na wątrobę oraz zmniejsza ciśnienie układu sercowo-naczyniowego i oddechowego.

Terme di Saturnia SPA & Golf Resort

Jeśli nie masz ochoty wciskać się między ludzi i szukać swojego kawałka w jednym z naturalnych basenów trawertytowych, możesz skorzystać z wersji lux, oddalonej zaledwie o 1,3 km. Woda jest dokładnie ta sama, ale oprawa zupełnie inna. Terme di Saturnia Spa & Golf Resort oferuje kilka basenów o różnej głębokości, kaskady, hydromasaż, a także cały szereg leczniczych usług kosmetycznych – okłady, masaże, itp. Najfajniejsze jest chyba jednak to, że można tu spędzić cały dzień w szlafroku. Wyobraź to sobie, niespieszne śniadanie z widokiem na wielki basen z gorącą wodą, a wszyscy hotelowi goście w białych szlafrokach popijają poranną kawę. Miałam okazję spędzić tu chwilę i przyznaję, że mogłabym wrócić na jeszcze trochę. Za taką wersję trzeba niestety nieco więcej zapłacić.

Kompleks basenów Terme di Saturnia – Parco Termale

W pobliżu term, na tyłach Terme di Saturnia SPA & Golf Resort, znajduje się kompleks basenów Terme di Saturnia – Parco Termale. Można wykupić bilet na jedno wejście lub karnet. Na sporym terene są:

• baseny,
• hydromasaże,
• leżaki,
• restauracja.

Polecam szczególnie dla rodzin z dziećmi.

Adres: Terme di Saturnia – Parco Termale, Via della Follonata, 58014 Saturnia

Jak dojechać do Terme di Saturnia

W nawigacji wpisz: Terme Libere di Saturnia, Terme di Saturnia

Cascate del Mulino położona jest w południowej części Toskanii, ok 150 km od Rzymu, w rejonie o nazwie Maremma. Miasteczko Saturnia jest oddalone od źródeł o 3 km. Najwygodniej przyjechać tu samochodem.

Darmowe termy znajdują się przy drodze SP10. Jadąc, zwracajmy uwagę znaki z fontanną symbolizującą termy. Przy jednym z ostrych zakrętów na SP10, na poboczu zwykle już stoją samochody, jest także znak fontanny i to właśnie tu należy się zatrzymać.

Jest parking, ale w sezonie i tak może być problem z wolnym miejscem.

Noclegi w okolicach Terme di Saturnia

Jeśli pobliskie Terme di Saturnia Spa & Golf Resort nie wchodzą w grę, szukaj noclegów w wyjątkowych miasteczka w okolicy: Saturnii, Manciano, Pitigliano, Sorano, Sovanie.

Jeśli wolisz mieszkać bliżej źródeł, po prostu kliknij: Cascate del Mulino, gorące źródła w Toskanii.

Bliziutko Sorano jest polecane przeze mnie Villagio le Querce, gdzie możesz liczyć na kontakt w języku polskim.

Villaggio le Querce – odkryj apartamenty w sercu etruskiego miasta Sorano w Toskanii

Co jest ciekawego w pobliżu do zobaczenia

Polecam szczególnie trzy miasteczka zbudowanie na wulkanicznycm tufie: Pitigliano, Sorano i Sovana.

PITIGLIANO, TOSKANIA – miasto zbudowane na wulkanicznym tufie, la Citta del Tufo

Bagni San Filippo

Termy są szalenie urokliwe, jest tu mnóstwo baseników na różnych wysokościach i mają różną temperaturę wody. Warto spróbować zarówno najwyższych baseników skały o nazwie  Fosso Bianco z najgorętszą wodą, jak niższe, gdzie woda jest nieco chłodniejsza. Po zaparkowaniu samochodu wzdłuż Via delle Terme, należy zwrócić uwagę, że jest wiele zejść przez las, które są dość strome. Jest jedno główne zejście, widnieje tam znak z napisem “Fosso Bianco”. To szerokie i łagodne dojście do term, są tam także toalety. Jeśli pójdziemy właśnie tędy, należy, po dojściu do pierwszych baseników, skręcić w lewo i iść w dół, aby dotrzeć do głównej skały z najgorętszymi termami. 

Jak dojechać do Bagni San Filippo

W nawigacji wpisz: Bagni di San Filippo, Via delle Terme, 53023 Bagni San Filippo

Kierujemy się na niewielką miejscowość Bagni San Filippo drogą SR2. Zanim jednak do niej dojedziemy, już kilka km wcześniej zjeżdższ na SP61, najlepiej wypatruj znaku z brązową fontanną i napisem „Bagni S. Filippo 3”.

W miasteczku jest dużo miejsc parkingowych wzdłuż jednokierunkowej ulicy Via delle Terme, ale w sezonie lepiej być albo dość wcześnie rano, albo dopiero późnym popołudniem, omijać też weekendy. 

Wskazówka I Poznaj także odpłatne ośrodki termalne w tej części Toskanii

Ośrodki termalne w Toskanii – odkryj 7 miejsc na relaks i odnowę

Korzyści zdrowotne term Bagni San Filippo

Woda ma od +52 °C. Wody bogate w siarkę, wapń i magnez, uboga w tlen. Kąpiele, okłady błotem i inhalacje szczególnie wskazane w leczeniu:

• chorób układu oddechowego,
• schorzeń uszu, nosa i gardła,
• chorób zwyrodnieniowych stawów,
• chorób układu nerwowego,
• problemami skórnymi, jak: egzema, łuszczyca, trądzik młodzieńczy, trądzik różowaty, atopowe zapalenie skóry.

Więcej informacji znajdziecie na stronie Bagni San Filippo.

Gdzie nocować w okolicach Bagni San Filippo

W samym miasteczku Bagni San Filippo są hotele, niestety nie nocowałam w żadnym z nich. Polecam za to noclegi w okolicach Pienzy. To nie tylko przepiękne miasteczko, ale także wygodna baza do zwiedzania przepięknej części Toskanii, jaką jest Val d’Orcia.

Polecam noclegi w:

• Villa Pienza – niezwykle klimatyczna willa w typowo toskańskim stylu, z widokiem na Monte Amiata, basenem i dużą salą do ćwiczeń. Miejsce zecydowanie dla ciała i ducha.
• La Dimora Di Pienza – bardzo wygodne miejsce do zatrzymania się, można korzystać z rowerów, a okolica tylko do tego zachęca.
• Casale Pienza – marzysz okamiennym domu z basenem, belkami stropowymi i pofalowanym toskańskim krajobrazem dookoła? To miejsce właśnie dla Ciebie.
• Relais Il Chiostro Di Pienza – miejsce absolutnie wyjątkowe, XV wieczny klasztor w samym sercu Pienzy, zaledwie 100 m od katedry. Cudowny ogród i taras z widokiem na okolicę, a także basen i freski na suficie. Rozmarzyłam się.
• Hotel Arca di Pienza – bardzo wygodny, klasycznie urządzony hotel ze wszelkimi wygodami, któtkim spacerem dojdziemy do wszelkich arakcji okolicy.

Pamiętacie film “La Meraviglie”? W polskiej wersji językowej film nosi tytuł “Cuda”. Jedna ze scen z piękną Monica Belucci była kręcona właśnie tu, w Bagni San Filippo. TU możecie zobaczyć trailer.

Co zobaczyć w pobliżu Bagi San Filippo

Te źródła leżą blisko wielu pięknych miejsc doliny Val d’Orcia, z Pienzą na czele. Opisy miasteczek znajdziesz w tym artykule.

TOSKANIA – 44 najpiękniejsze miasteczka Toskanii

Bagno Vignoni

W samym miasteczku Bagno Vignoni, zamiast rynku znajduje się duży basen z wodą termalną, jednak jest tam zakaz kąpieli. Aby skorzystać z gorących źródeł należy udać się nieco poza miasteczko, a dokładnie, poniżej miasteczka. Ale po kolei.

Jak dojechać do term w Bagno Vignoni

Jadąc autostradą A1, zjeżdżamy na węźle Chiusi, a następnie jedziemy przez Chianciano Terne i Pienzę do San Quirico d’Orcia, gdzie wjeżdżamy na drogę SR2. Wypatrujmy brązowych znaków drogowych kierujących na Bagno Vignoni. Sugeruję najpierw odwiedzić prześliczne miasteczko. Jest tu kilka parkingów, pierwszy z nich, niemalże od razu po skręcie na Bagno Vignoni, po prawej stronie, to duży darmowy parking, na który wjeżdżamy krętą drogą pod górę (jak na hotel ADLER), skąd w kilka minut ścieżką dojdziemy do miasteczka. Kolejne parkingi są w miasteczku, całkiem sporo miejsc, nie powinno być problemów z parkowaniem (odpłatne).

Jak odnaleźć darmowe termy

Jeśli zastanawiasz się, gdzie są darmowe termy, w których można zażyć relaksu – w miasteczku są ruiny, Parco dei Mulini. Wystarczy podejść do balustrady i spojrzeć w dół – to właśnie tam musisz dotrzeć, bo w dole, patrząc w prawo, widać już sadzawkę. Jeśli przyjechałeś samochodem, trzeba na jednym, jedynym w miasteczku rondzie, wybrać zjazd na dół, ku głównej drodze, ale wypatruj po ok. 100-150 m niepozornego skrętu w prawo, w szutrową drogę (chodnik będzie w tym miejscu miał obniżoną krawędź). Droga nie jest super jakości, ale spokojnie nią pokonasz odcinek ok. 400 m, by następnie znaleźć miejsce na zaparkowanie samochodu. Na miejscu można wybrać wspinaczkę na skały i tam szukać najcieplejszej wody i wodospadu, a można udać się nad sadzawkę, gdzie woda jest przyjemnie chłodnawa i naprawdę daje ulgę w gorący, letni dzień.

Korzyści z kąpieli z termach Bagno Vignoni

Woda w miejscu ujścia +52 °C , ale w samej sadzawce +26 °C. Woda zawiera związki siarki i kwasu wodorowęglowego. Kąpiele, okłady błotne, inhalacje szczególnie wskazane w leczeniu:

• chorób skóry,
• w chorobach reumatycznych,
• w chorobach układu nerwowego,
• do inhalacji i irygacji przy zapaleniach w laryngologii i ginekologii,
• korzystny wpływ na układ żołądkowo-jelitowy.

Noclegi

W bezpośredniej bliskości źródeł Bagno Vignoni znajduje się kilka hoteli, polecam także wziąć pod uwagę zatrzymanie się w pobliskiej Pienzy (wykaz polecanych noclegów opisałam przy Terme Filipi), Montalcino czy San Quirico d’Orcia. Ale ja polecam szczególnie:

• Fattoria Pieve A Salti – duża i świetna agroturystyka z basenem, salą na wielkie imprezy, końmi, rowerami i uprawami bio w okolicy – można zakupić ich liczne BIO produkty. Dużą zaletą jest możliwość zatrzymania się tu nawet na jedną noc (choć w szczycie sezonu może to być trudne).
• Monolocale a Buonconvento – piękny apartament w samym Buonconvento, do Bagno Vignoni jest zaledwie 16 km. Bardzo dobre ceny i świetna lokalizacja.

Także Bagno Vignoni mają swój filmowy akcent. To właśnie tu kąpie się Harvey Keitel w filmie “Pod  Słońce”, w oryginale “Shadows in the sun”. Zwiastun jest dostępny TU. Inne filmy, to Nostalgia (Andrei Tarkovsky) oraz odcinki serialu Medyceusze. 

Tu znajdziesz dedykowany artykuł o Bagno Vignoni.

TOSKANIA, BAGNO VIGNONI – nie ma drugiego takiego miasteczka we Włoszech

Bagni di Petriolo

Jak dojechać do Bagni di Petriolo

Bagni di Petriolo znajduje się przy drodze SS223. Trasa biegnie po estakadzie, trzeba zjechać z głównej drogi nieco wcześniej, na SP4. Będąc na drodze SS223 należy wypatrywać znaku kierującego do Terme di Petriolo. Termy znajdują się pod mostem przy drodze SP4. Wcześniej jest widoczny hotel i zaparkowane na poboczu samochody. Wpisując w nawigacji Bagni di Petriolo, trafimy bez problemu. Jest zejście przy moście, ale jest i kawałek dalej kolejne. Schodzimy przez wydeptane ścieżki między drzewami.

Dobroczynne działanie kąpieli w Bagni di Petriolo

Temperatura wody w termach wynosi od +43 °C u ujścia do +37 °C. Jest tu bardzo wysoka zawartość siarki i węgla. Kąpiele, okłady błotem i inhalacje szczególnie wskazane w leczeniu:

• chorób skóry,
• problemów z oddychaniem,
• problemów ortopedycznych,
• chorób stawów, jak reumatoidalne zapalenie stawów,
• idealne miejsce dla osób z zaburzeniami krążenia (sąsiedztwo zimnej wody rzeki, chyba że latem jest długo gorąco, a wody w rzece jest mało, wówczas i rzeka jest zaskakująco ciepła).

 Noclegi

Polecam zatrzymanie się w pobliskiej miejscowości Monticiano.

• Seven-Bedroom Holiday home Monticiano SI with an Outdoor Swimming Pool 01 – wspaniały dom wakacyjny z basenem, świetna baza wypadowa do gorącyh źródeł, jak też innych wspaniałych toskańskich miasteczek, jak San Gimignano.

Co zobaczyć w okolicy

Polecam szczególnie opactwo San Galgano!

Opactwo San Galgano – gdzie czas się zatrzymał. Chiusdino, Toskania

Termy w San Casciano dei Bagni

Na południowy-wschód od Bagni San Filippo, znajdują się kolejne termy dostępne za darmo.

Kiedy dojedziesz do miasteczka San Casciano dei Bagni, znajdź miejsce na parkingu, a następnie pieszo udaj się specerem na poszukiwanie term via della Fontaccia.  Najpierw zobaczysz Bagno Piccolo – znajduje się pod pergolą, okolica przypomina park, są tu nawet stoły piknikowe. Idąc dalej, droga skręca w lewo, dojdziesz do Bagno Grande . Temperatura wody wynosi  od 40 do 42 stopni Celsjusza. Woda jest bardzo bogata w siarkę.

Gdzie parkować w San Casciano dei Bagni

Najlepiej na Parcheggio libero, 53040 San Casciano dei Bagni lub nieopodal, przy Via Bastiani 14 (ten zaznaczyłam na poniższej mapie). Dalej udajemy się pieszo, to około 650 m, dojdzemy w niespełna kwadrans. Można także najpierw zwiedzić miasteczko, a następnie ulicą, via Bagno Grande dojść do Bagno Grande.

Wskazówka I Dowiedz się więcej o sensacyjnym odkryciu w toskańskim San Casciano dei Bagni

Sensacyjne odkrycie w toskańskim San Casciano dei Bagni

Podsumowanie

Które z term są najlepsze? Najpiękniejsze? Często jestem o to pytana. Kiedyś uwielbiałam Bagni San Filippo i jeździłam tylko tam, ale stały się tak bardzo popularne, że mój zachwyt minął. Bagni di Petriolo są zdecydowanie w tym rankingu najskromniejsze i najmniejsze, ale też najmniej popularne. Terme di Saturnia są piękne i naprawdę wyjątkowe, ale oczywiście najbardziej popularne ze wszystkich wymienionych. Już się domyślasz, chyba że ja nie lubię tłumów. A to powoduje, że w moim rankingu – dla mnie samej dość zaskakująco, Bagno Vignoni wskakują obecnie na najwyższa pozycję.

Pamiętaj, zbyt długie przebywanie w termach powoduje, że czujemy się zmęczeni, więc nie przesadzaj. Wejdź na 20-25 minut, a potem zrób sobie przerwę.

Jeśli masz konto na Pinterest, przypnij poniższy obrazek do swojej tablicy.

Włoska poczta

Dołącz do czytelników mojego newslettera, poste italiane. Nie tylko nie przeoczysz żadnego artykułu na blogu, ale także otrzymasz dodatkową wiedzę o Italii.

Jeśli potrzebujesz pomocy w znalezieniu praktycznych informacji o Italii, zapraszam Cię do mojej grupy na FB: Moje wielkie włoskie podróże, którą w lipcu 2017 wyróżnił Magazyn Glamour, jako jedna z najciekawszych grup na FB. Zapraszam cię także na mojego Instagrama, na którym znajdziesz całą masę włoskich inspiracji!