Umbria skrywa w sobie miasteczka, które potrafią oczarować bardziej niż niejeden znany kurort. To tu znajdziemy średniowieczne zabudowania, brukowane uliczki, renesansowe freski, ukryte podziemia i widoki, które zapierają dech.
Region ten nazywany jest „zielonym sercem Włoch” – i nie bez powodu: nie tylko ze względu na bujną przyrodę, ale i autentyczność, jaką zachowały jego małe miejscowości.
W tym artykule zabieram Cię w podróż do pięciu wyjątkowych umbryjskich miasteczek – każde inne, każde warte odkrycia. Od kwiatowego Spello, przez średniowieczną Bevagnę, pełną fresków Montefalco, oliwkową Trevi, aż po tajemniczą Narni – te miejsca pozwolą Ci poznać Umbrię poza utartym szlakiem.
Idealne na weekendowy wypad, urlop z winem i widokiem albo jednodniową wycieczkę z pobliskiego Asyżu czy 
Perugii. Poznaj te ukryte perełki, zanim zrobi się o nich głośno.
1. Spello – miasteczko kwiatów i kamienia
To umbryjskie miasteczko, położone na zboczach Monte Subasio, słynie z niezwykłej urody – jego stare domy zbudowane są z różowego kamienia, który o zachodzie słońca mieni się ciepłymi odcieniami złota i miedzi.
Spello to także królestwo kwiatów – niemal każdy balkon, parapet czy kamienny schodek zdobią donice z pelargoniami, surfiniami i begoniami. Kulminacją tej miłości do roślin jest Infiorata di Spello, niezwykłe święto Bożego Ciała, podczas którego ulice pokrywają się misternie ułożonymi dywanami z płatków kwiatów.
W miasteczku warto zobaczyć kościół Santa Maria Maggiore, gdzie w Kaplicy Baglionich znajdują się barwne freski autorstwa Pinturicchia – prawdziwy klejnot renesansowej Umbrii. Na uwagę zasługują także bramy Porta Venere i Porta Consolare – pamiątki po czasach rzymskich.
Na koniec warto zatrzymać się w jednej z lokalnych enotek, by skosztować win z regionu (np. Sagrantino di Montefalco) i dać się uwieść atmosferze miejsca.
Wskazówka I Poznaj 
12 najpiękniejszych miejsc w Umbrii, zielonego serca Włoch.
2. Bevagna – średniowieczne miasteczko z rzymskim sercem
Bevagna leży w sercu Umbrii, zaledwie 7 km od Spello, ale prezentuje zupełnie inny charakter. To niewielkie miasteczko, które zachowało niemal nienaruszony średniowieczny układ urbanistyczny. Centrum życia to Piazza Silvestri – kamienny rynek otoczony trzema ważnymi budynkami: kościołami San Michele Arcangelo i San Silvestro oraz gotyckim Palazzo dei Consoli. Wszystko w harmonijnych proporcjach, bez tłoku i komercji.
Choć dominuje tu średniowieczny klimat, Bevagna ma też solidne rzymskie fundamenty. Można tu zobaczyć fragmenty rzymskiego teatru, pozostałości świątyni oraz dobrze zachowane mozaiki w termach. To rzadka okazja, by zobaczyć, jak w małym umbryjskim miasteczku przeplatają się epoki.
Sercem lokalnej tradycji jest Mercato delle Gaite – historyczny festiwal odbywający się co roku w czerwcu. Mieszkańcy dzielą się na cztery dawne dzielnice (gaite) i przez kilka dni odtwarzają życie miasta z czasów XIII i XIV wieku. Można zobaczyć warsztaty średniowiecznego papieru czerpanego, odlewanie świec, tkanie, a także skosztować potraw i win według dawnych receptur. To świetna atrakcja dla rodzin i pasjonatów historii.
Bevagna to miejsce idealne na spokojny spacer, bez masowej turystyki, z dobrą lokalną kuchnią (polecamy np. strangozzi z truflami) i winem z pobliskiego Montefalco.
3. Montefalco – balkon Umbrii i królestwo Sagrantino
Montefalco jest położone na wzgórzu w sercu Umbrii, z którego rozciąga się panoramiczny widok na doliny rzek Topino i Clitunno – stąd przydomek „balkon Umbrii”. Miasteczko słynie przede wszystkim z uprawy szczepu Sagrantino, dającego jedno z najbardziej cenionych włoskich win – Sagrantino di Montefalco DOCG.
Zwiedzanie warto zacząć od kościoła San Francesco, obecnie mieszczącego Museo Civico di San Francesco. Znajdują się tam znakomite freski Benozza Gozzolego z XV wieku, ilustrujące życie św. Franciszka z Asyżu. To jedno z najważniejszych dzieł sztuki w całej Umbrii.
Kolejnym obowiązkowym punktem jest Porta Sant’Agostino – jedna z bram miejskich prowadzących do centrum. Spacerując wąskimi uliczkami, można zobaczyć średniowieczne domy i urokliwe place, np. Piazza del Comune z zabytkowym ratuszem.
W miasteczku i jego okolicach działa wiele rodzinnych winiarni (cantine), które oferują degustacje z widokiem na winnice. Oprócz Sagrantino warto spróbować Montefalco Rosso DOC – kupażu Sangiovese, Sagrantino i Merlot.
W lipcu odbywa się tu Settimana Enologica – tydzień poświęcony winom regionu, z degustacjami, koncertami i lokalną kuchnią.
Montefalco jest idealne na jednodniowy wypad lub romantyczny weekend. I co ty na to?
Wskazówka I Poznaj przepis prosto z Umbrii na tartę z różową ricottą.
4. Trevi – oliwkowa stolica regionu
Trevi to jedno z najpiękniej położonych miasteczek Umbrii – domy i pałace przylegają tu do stromego zbocza Monte Serano, a z tarasów roztaczają się widoki na dolinę rzeki Clitunno. Najlepiej zwiedzać je pieszo, zaczynając od Piazza Mazzini, głównego placu, na którym znajduje się elegancki Palazzo Comunale i kościół San Emiliano z romańską fasadą.
Trevi znane jest przede wszystkim z produkcji oliwy z oliwek najwyższej jakości – tutejsza oliwa extra vergine zyskała oznaczenie DOP (Denominazione di Origine Protetta). W miasteczku działa Muzeum Oliwy (Museo della Civiltà dell’Olivo), gdzie można poznać historię uprawy oliwek, dawne narzędzia i sposoby tłoczenia, a także wziąć udział w degustacji.
Jesienią, zwłaszcza w październiku i listopadzie, warto odwiedzić Trevi z okazji Festa dell’Olio Nuovo – festiwalu nowej oliwy. To doskonała okazja, by spróbować świeżo tłoczonej oliwy, lokalnych dań i poznać producentów.
Na spacer najlepiej wybrać się trasą Via delle Mura, która prowadzi wzdłuż murów obronnych i oferuje zachwycające widoki na umbryjskie wzgórza, gaje oliwne i pobliskie miasteczka. Warto zajrzeć też do kościoła Madonna delle Lacrime z renesansowymi freskami Perugina.
Trevi to spokojne i autentyczne miasteczko w Umbrii, bez masowej turystyki, ale z duszą i smakiem.
Wskazówka I Dowiedz się, co warto zjeść w Umbrii.
5. Narni – tajemnicza, z podziemiami i średniowiecznym mrokiem
Narni to jedno z najbardziej intrygujących miasteczek Umbrii. Położone na skalnym wzgórzu z widokiem na rzekę Nerę. Jego nazwa – Narnia po łacinie – zainspirowała C.S. Lewisa do stworzenia magicznego świata w serii o Narnii, choć sam autor nigdy tu nie był.
Historia Narni sięga czasów rzymskich, ale to średniowieczna architektura i tajemnicza aura przyciągają tu dziś turystów.
Największą atrakcją jest Narni Sotterranea – podziemna trasa turystyczna, która odsłania mroczne oblicze historii: znajdziesz tu dawne cele więzienne używane przez inkwizycję, freski z XII wieku i tajne przejścia. Wejście znajduje się przy kościele San Domenico.
Na powierzchni zachwyca labirynt kamiennych uliczek, łuków i ukrytych zaułków. Na wzgórzu dominuje Rocca Albornoz, potężna forteca z XIV wieku, z której roztacza się panoramiczny widok na dolinę Nery. Warto również zobaczyć romańską katedrę San Giovenale oraz antyczny most Augustusza – jego ruiny są imponującym świadectwem inżynierii rzymskiej.
W maju w Narni odbywa się Corsa all’Anello – historyczny turniej rycerski z paradami i rzemiosłem, który przenosi miasteczko w czasy średniowiecza.
Brzmi ciekawie? Mam nadzieję!
Planując swoją podróż
Znajdź hotel lub apartament na wakacje dzięki booking.com.
Pamiętaj, aby zawsze mieć wykupione ubezpieczenie turystyczne. Ja korzystam z najlepszej na rynku porównywarki rankomat.pl.
Bilety lotnicze możesz znaleźć i zarezerwować na booking.com.
Jeśli potrzebujesz samochodu we Włoszech, skorzystaj z najlepszej porównywarki discovercars.com lub rentalcars.com.
Potrzebujesz biletów na prom? Znajdziesz je na Direct Ferries.
Gdy kupujesz coś za pośrednictwem moich linków, zarabiam niewielką kwotę. Ty nadal płacisz tyle samo, ze mną dzieli się sprzedawca. Dziękuję za twoje znaczące wsparcie.
Nie masz teraz czasu na czytanie? Nie ma sprawy! Zapisz sobie poniższe zdjęcia na Pinterest, aby przeczytać później.
Włoska poczta
Dzielę się z Tobą moimi włoskimi podróżami, mając nadzieję, że cię zainspirują do samodzielnego poznawania jednego z najpiękniejszych krajów na świecie.
Dołącz do czytelników mojego newslettera, poste italiane. Dzięki temu nie przeoczysz niczego, co się pojawiło na blogu, a także otrzymasz mnóstwo dodatkowych informacji.
Jeśli potrzebujesz pomocy w znalezieniu praktycznych informacji o Italii, zapraszam Cię do mojej grupy na FB: Moje wielkie włoskie podróże, którą wyróżnił Magazyn Glamour, jako jedna z najciekawszych grup na FB.
Zapraszam cię także na mojego Instagrama, na którym znajdziesz całą masę włoskich inspiracji!
La vita è bella! Życie jest piękne!
