Jak pokochać Mediolan – przewodnik po najciekawszych miejscach w mieście

Mediolan to stolica biznesowa Italii i jedyne włoskie miasto, w którym znajdziemy nowoczesne drapacze chmur z prawdziwego zdarzenia. Charakterystyczne żółte tramwaje są jednym z symboli miasta, podobnie jak budowana przez pięć wieków katedra i stojąca obok przepiękna galeria handlowa. Do tego „zestawu” należy dorzucić jeszcze słynną na cały świat La Scalę oraz tak znane wydarzenia, jak Milano Fashion Week czy Salone del Mobile.

Powodów, by odwiedzić Mediolan jest wiele. By pokochać to miasto warto dać mu troszkę czasu i posłuchać rad człowieka, który tam mieszka i oddycha jego codziennością. Dlatego o Mediolanie opowie Dominika Maruszewska, autorka bloga Och!Milano oraz czterech eBooków poświęconych poznawaniu miasta.

8 lat w Mediolanie to dobry czas, aby poznać miasto od każdej strony.

Mam nadzieję, że znajdziesz w tym artykule sporo wartościowych informacji i zechcesz poznać Mediolan taki, jak pokazuje go Dominika.

____

Drogi Czytelniku! Jest to artykuł gościnny, którego autorką jest Dominika Maruszewska, autorka bloga Och!Milano.

Miłej lektury! 

Magda, Italia poza szlakiem

_____

Mediolan Dominiki Maruszewskiej

Myślę, że Mediolan to chyba jedyne włoskie miasto, które budzi aż tyle kontrowersji wśród turystów. Zazwyczaj, przedzierając się przez komentarze w internecie czytam, że albo ktoś je bardzo lubi, albo wręcz odradza przyjazd tutaj sądząc, że to strata czasu. Mieszkając w Mediolanie od 2014 roku zdążyłam ugruntować swoje uczucia na tyle, żeby stwierdzić z przekonaniem, że to miasto, któremu warto dać szansę. Wystarczy mieć na nie sposób, którym zamierzam się z wami podzielić w tym artykule.

Choć do dziś mój związek z Mediolanem ma charakter ambiwalentny, to wiem, że znajduję się we właściwym miejscu. Umówmy się jednak, że codzienne życie tutaj nieco różni się od przyjazdu na weekend w celach turystycznych. To prawda, że w porównaniu z Rzymem czy Wenecją, Mediolan jest zdecydowanie bardziej przemysłowy, brakuje mu tych charakterystycznych włoskich uliczek i wywieszonego prania. Oczywiście każdy z nas lubi co innego, ale wierzcie mi, że dużą rolę w tym mieście odgrywają szczegóły, ludzie i miejsca, które nie są tak oczywiste jak piazza Duomo czy galeria Vittorio Emanuele II. Zacznijmy jednak od początku.

Kiedy najlepiej przyjechać do Mediolanu?

Zacznijmy od tego, że Mediolan jest świetnie skomunikowany z większością dużych polskich miast. Przylecicie tutaj między innymi z: Poznania, Krakowa, Warszawy czy Wrocławia. Lot trwa raptem 1,5 godziny, więc nim się obejrzycie, jesteście na miejscu. Z lotniska w Bergamo wystarczy wsiąść w jeden z podstawionych autobusów, którym dojedziecie na mediolański dworzec główny (Stazione Centrale). Bilet możecie kupić u kierowcy. Inną możliwością jest także dostanie się do miasta pociągiem z Bergamo.

Mediolan w zasadzie można odwiedzać cały rok bowiem zawsze jest tu coś do roboty. Z mojego doświadczenia i upodobań najlepiej przylecieć do Mediolanu na wiosnę, między marcem a czerwcem. Bardzo fajnym okresem jest również wrzesień i pierwsza połowa października – w mieście jest jeszcze ciepło i przyjemnie. Innym momentem może być także grudzień – świąteczny Mediolan wygląda jak bombonierka z cukierkami. Dla największych fanów zakupów dobrym czasem będzie też początek stycznia, gdy w mieście zaczynają się największe wyprzedaże.

Mimo, że lipiec i sierpień to okres wakacji, to wierzcie mi, że w Mediolanie są wtedy największe upały. Mury miasta nagrzewają się do czerwoności i zdecydowanie trudniej maszeruje się przez ulice. Sierpień to czas, w którym wszyscy milanesi wyjeżdżają na wakacje, toteż większość najfajniejszych knajp i miejsc jest po prostu zamknięta, a panowanie nad miastem praktycznie w 90% przejmują turyści.

 Mediolan – poruszanie się własnym samochodem

Zapewne zapytacie, czy do Mediolanu warto przyjechać samochodem? I tak, i nie. Jeśli zamierzacie odwiedzić Mediolan tylko na weekend, a później udać się gdzieś w inne okolice regionu Lombardii, to z jednej strony można pomyśleć nad zabraniem własnego auta. Z drugiej strony z Mediolanu w bardzo łatwy, szybki i tani sposób można udać się pociągiem nad Como, jezioro Garda, do Werony czy chociażby Wenecji.

Wskazówka I Warto wiedzieć, że w regionie Lombardii funkcjonuje abonament zwany Io viaggio ovunque in Lombardia, który umożliwia zakup biletu na wiele środków komunikacji jednocześnie w okazyjnej cenie.

W kwestii poruszania się własnym samochodem po Mediolanie, należy wziąć pod uwagę dodatkowe koszty w postaci parkingów oraz strefy, zwanej AREA C wyznaczonej w ścisłym centrum miasta. Parkingi dzielą się na: białe – darmowe, żółte – dla rezydentów, niebieskie – płatne. Wjazd do AREA C łączy się z opłatą ticketu 5 EUR, którą należy uiścić maksymalnie do północy następnego dnia. AREA C funkcjonuje w tygodniu od poniedziałku do piątku, w godzinach od 7:30 do 19:30.

Transport publiczny w Mediolanie

Do samego poruszania się po mieście w zupełności wystarczy komunikacja miejska. W Mediolanie świetnie działa metro, można korzystać z autobusów lub tramwajów. Osobiście sama praktykuję piesze wycieczki, bo wbrew pozorom Mediolan to całkiem kompaktowe i przyjemne do chodzenia miasto. Pojedynczy bilet na metro/tramwaj/autobus kosztuje 2 EUR. Można z niego korzystać przez 1,5h na wszystkie miejskie środki transportu za wyjątkiem pociągów.

Najciekawsze dzielnice Mediolanu

Centrum Mediolanu

Zacznę od najbardziej popularnej części Mediolanu, czyli ścisłego centrum, gdzie możecie udać się na piazza Duomo. Stąd już blisko do samej katedry Duomo, galerii Vittorio Emanuele II oraz teatru La Scala. Możliwości są dwie: albo człowiek jest zachwycony, albo człowiek ucieka w popłochu. Osobiście moje pierwsze zderzenie z centrum miasta było dość traumatyczne. Przyznaję, że panuje tu duży chaos, a tłumy turystów mogą zniechęcać.

Nie zmienia to jednak faktu, że z pewnością warto zobaczyć katedrę w środku oraz  wjechać na dach najlepiej około godziny 18:00, gdy słońce znajduje się niżej na horyzoncie, wydobywając z murów Duomo jego prawdziwy różowawy kolor. W innym przypadku, wstępując do galerii polecam zajrzeć na terrazza Aperol bądź do baru Camparino, gdzie możecie degustować wieczorne aperitivo z widokiem na cały plac.

Inną znaną rozrywką w centrum Mediolanu jest przechadzka do zamku Sforzów oraz przystanek w soczyście zielonym Parco Sempione, gdzie warto odpocząć.

Mniej oczywistymi atrakcjami w centrum jest kapliczka San Bernardino alle Ossa, znajdująca się na piazza Stefano oraz położony nieopodal uniwerek Università degli Studi di Milano.

 Brera

Jedna z moich ulubionych dzielnic. To właśnie tutaj znajdziecie najwięcej wąskich włoskich uliczek. Przechadzkę polecam zacząć od wejścia w via Fiori Chiari. Brerę wypełnianią lokale, przeróżne artystyczne i eleganckie sklepiki. Na waszą uwagę na pewno zasługuje Accademia di Belle Arti di Brera, gdzie studiują przyszli designerzy i artyści. Wewnątrz możecie zajrzeć do Pinakoteki lub do nieco mniej oczywistego Orto Botanico (ogród botaniczny) albo przepięknej biblioteki Braidense. Wieczorem Brera zamienia się w całkiem magiczne miejsce. Przy wąskich uliczkach rozstawiają się wróżki i tarocistki, które chętnie przepowiedzą wam przyszłość. Dodam tylko, że wróżki nie spotykają się na Brerze z byle powodu.

Innym miejscem w dzielnicy Brera jest także piazza San Marco oraz przeurocza piazza del Carmine, gdzie spotkacie rzeźbę naszego Mitoraja.

Moscova i Porta Garibaldi

Z Brery to raptem żabi skok. Warto wybrać się do dzielnicy Moscova przechadzając się długim Corso Garibaldi. Moscova to miejsce gdzie zobaczycie movidę milanesi, czyli mediolańskie nocne życie. Pełno tu barów i pubów. Ponadto znajdziecie tutaj przepiękny murales od Gucciego, który zmienia się raz w miesiącu.

Od Moscovej warto przedostać się na Corso Como, a stamtąd na piazza Gae Aulenti otwierającą nowoczesną część miasta. Tuż obok znajduje się nowy park BAM oraz zachwycające Bosco Verticale. To dwa wieżowce mieszkalne, na których rośnie prawdziwy miejski las!

Quadrilatero del silenzio

Oto przed wami jedna z bardziej eleganckich dzielnic Mediolanu. W Dzielnicy Ciszy znajdziecie bowiem najładniejsze domy milanesi. Ich architektura i dekoracje wręcz zwalają z nóg. Polecam przejść się uliczkami w poszukiwaniu tych najładniejszych. Na uwagę zasługuje Villa Necchi Campiglio z basenem w ogrodzie oraz Villa Invernizzi przy via Cappuccini 7, skąd możecie podglądać przechadzające się po ogrodzie różowe flamingi.

Dzielnica mody

Myślę, że dla fanów włoskiej mody ta okolica będzie prawdziwą gratką. Przecinające się uliczki łączą główną via della Spiga i via Montenapoleone w dzielnicę, która stanowi jeden z najważniejszych filarów mediolańskiego biznesu. W dzielnicy mody znajdziecie wszystkie butiki największych domów mody na świecie. Obok zachwycających witryn, uwielbiam przyglądać się przechodniom, modnie ubranym Włochom pędzącym na jakieś spotkanie biznesowe. Ponadto via Montenapoleone wypełniają historyczne bary i kawiarnie. Warto zrobić przystanek w cukierni Cova lub zatrzymać się na szybkie espresso u Marchesi.

Navigli

Oprócz znanej wszystkim Santa Maria delle Grazie i Ostatniej Wieczerzy, które możecie podziwiać nieopodal Corso Magenta, nie mogłam zapomnieć o dzielnicy kanałów zwanej Navigli, przy której również operował Leonardo da Vinci. Dziś Navigli i Porta Genova to okolica wieczornych rozrywek, miejsce na aperitivo. Od piazza Duomo możecie tu trafić idąc via Torino i Corso di Porta Ticinese, gdzie znajdziecie dużo nietuzinkowych sklepów z ciuchami, butami i biżuterią.

Na Navigli ulubionym zajęciem milanesi jest spędzanie popołudnia w promieniach słońca na Darsenie lub odwiedziny na dziedzińcu przy Alzaia Naviglio Grande 44, gdzie znajdują się atelier artystów. Innym ciekawym miejscem jest darmowe muzeum mediolańskiej poetki Aldy Merini przy via Magolfa 30 lub dawna pralnia przy Vicolo Lavandai.

Chinatown

 Mediolańska chińska dzielnica to fajna odskocznia od europejskiej rzeczywistości. Historia okolicy jest o tyle ciekawa, że kiedyś znajdowały się tutaj szwalnie zajmujące się produkcją ubrań dla mundurowych. Społeczeństwo Chin pojawiło się w Mediolanie już w latach 20-stych, dlatego sami zobaczycie, jak dobrze mieszkańcy Azji zasymilowali się z włoską kulturą. Chinatown to świetne miejsce na street food albo zakupy w jednym z marketów z egzotyczną żywnością. Milanesi chętnie wpadają na via Paolo Sarpi w niedzielne popołudnie. Nie brakuje sklepów z ciuchami czy historycznych botteg z perfumami.

O mediolańskich dzielnicach i nieoczywistych miejscach mogłabym długo i jeszcze bardzo dużo pisać. Umówmy się, że zostawiam wam namiastkę ogółu. Zapewniam jednak, że to bardzo ładny ogół, który warto wykorzystać do planowania wizyty w Mediolanie.

Najciekawsze wydarzenie w mieście – Milan Design Week

Ktoś pewnie powie, że Mediolan będący stolicą mody powinien być celebrowany ze względu na coroczny Milan Fashion Week wypadający zwykle we wrześniu. Oczywiście wszystko jest kwestią gustu i jak najbardziej, obserwowanie w tym czasie oryginalnie ubranych ludzi biegających po mieście jest czymś, co sama lubię robić. Niemniej jest to impreza dość ograniczona. Raczej dla osób, które mają specjalne zaproszenie od marek na duże pokazy mody. Niestety nie można z niej skorzystać w pełni, oprócz poszukania wydarzeń tematycznych np. na Facebooku, które gwarantują darmowy i wolny wstęp.

Mojemu sercu zdecydowanie bliższy jest tydzień designu, czyli Salone del Mobile, zwane również Milano Design Week lub Fuorisalone. Salone del Mobile to targi meblarskie organizowane poza miastem, natomiast Fuorisalone to wielka impreza organizowana bezpośrednio w Mediolanie. Jest to czas, w którym miasto tryska kolorami, ciekawymi instalacjami, darmowym (w niektórym miejscach) aperitivo i prosecco. Praktycznie większość showroomów z branży pozostaje otwarta do późnych godzin wieczornych, a ulice miasta przemierzają ludzie z całego świata w poszukiwaniu najciekawszego show.

Wskazówka I Fuorisalone odbywa się zwykle w kwietniu, dlatego polecam mieć to wydarzenie na uwadze podczas planowania podróży. Sądzę, że będziecie zachwyceni, jeśli lubicie dobrze się bawić i wprawiać waszą wyobraźnię w ruch.

 Punkty widokowe w Mediolanie

Nie będę co prawda opisywać każdego z osobna, ale są to miejsca, gdzie polecam wypić kawę nie za miliony monet z pięknym widokiem. Wiedzcie bowiem, że siadanie w Mediolanie w centrum miasta na kawę wiążę się z dodatkową opłatą. Normalna cena za espresso to od 1 EUR do 2 EUR (2 EUR to i tak już skandal). Cena za kawę z miejscem siedzącym to czasem i 5 EUR albo 7 EUR!! Punkty widokowe, które polecam to między innymi:

• Globe przy piazza Cinque Giornate 1 – restauracja i bar na ostatnim piętrze domu handlowego Coin,
• Terrazza 12 przy via Durini 28 – restauracja na 10 piętrze budynku Brian & Barry Building,
• Dach galerii La Rinascente przy piazza Duomo – piękny widok na katedrę,
• Ceresio 7 przy via Ceresio 7 – dość ekskluzywny bar na drinka i małe aperitivo (ok. 15 EUR) z basenem na dachu. Warto!

Targowiska vintage

W Mediolanie aż roi się od sklepików vintage oraz różnych targowisk organizowanych cyklicznie w określone dni miesiąca lub tygodnia. Oprócz targów z jedzeniem warto wybrać się na takie z meblami, ciuchami, porcelaną tudzież innymi bibelotami. Wybrałam dla was trzy, moim zdaniem najciekawsze, które trzeba mieć na uwadze.

Mercatone dell’Antiquariato

Genialne targowisko, na którym kupicie praktycznie wszystko za wyjątkiem jedzenia. Ubrania, płyty winylowe, meble, figurki, gadżety. Towaru jest masa i polecam wybrać się w godzinach przedpołudniowych zanim lokalni nie wybiorą najładniejszych łakoci. Targ odbywa się na Naviglio Grande. Punkt orientacyjny metra to M2 Porta Genova. W każdą ostatnią niedzielę miesiąca w godzinach od 9.00 do 18.30.

Mercatone Brera

Kolejne fajne targowisko organizowane w dzielnicy Brera. Punkt orientacyjny metra to M2 Lanza lub Moscova. W każdą trzecią niedzielę miesiąca w godzinach od 9.00 do 18.00.

East Market

Największe targowisko vintage milanesi, inspirowane londyńskim bazarem. Można tu coś kupić lub się wymienić. Wstęp jest płatny. Godziny i daty otwarcia najlepiej sprawdzić na stronie East Market.

Kuchnia Mediolanu – z czego słynie i gdzie jej skosztować?

 Kuchnia milanese, jak na jej północny charakter przystało jest raczej treściwa i konkretna w porównaniu z lekkimi rybkami i owocami morza z Sardynii lub Apulii. W menu króluje ryż, cięższe sosy i mięso.

Co zjeść w Mediolanie

Oto czego między innymi warto spróbować będąc w Mediolanie:

• Risotto milanese (giallo) – żółty ryż z szafranem. Danie sztandarowe, które możecie spotkać także w wersji al salto, czyli podsmażane na maśle,
• Cotoletta alla milanese – kotlet z polędwicy cielęcej z kością, smażony (ten prawdziwy!) na maśle, podawany z cząstką cytryny,
• Nervetti – część chrząstkowa kolan/nóżek cielęcych bądź wołowych, marynowane w occie i cebuli, podawane jako przystawka,
• Insalata russa – w tym punkcie wiem, że większość polskiego społeczeństwa nie uwierzy, ale w regionie Lombardii oraz w Mediolanie serwowana jest wersja naszej sałatki jarzynowej jako przystawki. Oczywiście zrobionej w wydaniu włoskim, której bardzo (przez duże B) daleko do królowej polskich stołów,
• Ossobuco alla milanese – duszona w winie i bulionie gicz cielęca ze szpikiem, najczęściej podawana z żółtym ryżem,
• Rane fritte – smażone żaby możecie znaleźć w menu kuchni milanese, ale to bardziej danie regionu Lombardii niż samego Mediolanu.

Gdzie zjeść w Mediolanie

Polecam zjeść w poniższych miejscach:

• Damm-Atra , Via Elia Lombardini 1,
• Trattoria Arlati, Via Alberto Nota 47,
• Osteria dell’Acquabella, Via S. Rocco 11.

Gastronomia w Mediolanie

Ponadto Mediolan posiada naprawdę ogromną ofertę gastronomiczną. Od kuchni świata po włoskie specjały z różnych regionów Włoch. Osobiście uwielbiam testować nowe lokale, restauracje i dania. Jako, że Mediolan jest miastem multikulturowym i zjeżdżają się tutaj Włosi z całego kraju, to można przebierać między sycylijską granitą, daniami kuchni alpejskiej na rzymskich suppli kończąc.

Inną bardzo znaną i lubianą formą jest aperitivo, czyli czas przed kolacją, w którym to Włosi spotykają się na lampkę wina bądź aperol spritz w towarzystwie małych przekąsek. Istnieją bary, które proponują aperitivo w mniejszej, uproszczonej formie, jak też knajpki oferujące większy bufet w cenie drinka.

Kim jest sciura milanese?

Mediolan to dla mnie przede wszystkim ludzie, nieoczywiste miejsca znajdujące się zwykle dalej od piazza Duomo, ukryte dziedzińce, szczegóły. Mediolan ma swój rytm, który trzeba poczuć i zrozumieć. Uwielbiam patrzeć na przedzierających się milanesi przez miasto. Kobiety w czerwonych obcasach, pędzące na rowerze, wieczorne aperitivo czy poranną atmosferę w barach. Każdy region i włoskie miasto ma swój urok i punkty charakterystyczne, co czyni ten kraj tak fascynującym dla każdego z nas. Mediolan oprócz mody, biznesu, architektury i niesamowicie ciekawej historii ma także swoją bohaterkę zwaną sciurą.

Sciura (czyt. siura) to w dialekcie mediolańskim signora, czyli pani. Sciura milanese jest najczęściej ubrana ekstrawagancko, z pomysłem lub po prostu elegancko. Zwykle ma dużo do powiedzenia. Gdy przyjdzie wam ze sobą porozmawiać, chętnie opowie o swojej młodości, biżuterii, którą nosi i u którego artysty-rzemieślnika ją kupiła. Ma swoje przywileje na targowiskach, wie gdzie kupić dobre i niekoniecznie najdroższe ubrania.

Na fanpagu mojego bloga prowadzę cykl #środazsciurą, w którym publikuje zdjęcia sciur milanesi. Zapraszam do oglądania.

Gdzie nocować w Mediolanie

 Jako, że nie mam sposobności nocowania w Mediolanie i testowania tutejszych noclegów (we własnym domu mi dobrze!), to zapytałam Czytelników mojego bloga o polecenia miejsc noclegowych. Oto kilka z nich:

 Hostele w Mediolanie

• Ostello Bello Grande, Via Roberto Lepetit 33, Stazione Centrale,
• Madama Hostel & Bistrot, Via Benaco 1, Ripamonti Corvetto,
• casaBASE, Via Bergognone 34, Navigli.

 Wygodne apartamenty w Mediolanie

• Residence Lepontina, Via Lepontina 8, Bicocca – Zara,
• BB Hotels Aparthotel Arcimboldi, Viale Sarca 90, Bicocca – Zara,

Hotele w Mediolanie

• Hotel San Francisco, Viale Lombardia 55, Città Studi,
• 21WOL Milano, Via Enrico Nöe 24, Città Studi,
• Hotel Tiziano, Via Tiziano 6, Fiera Milano city,
• B&B Hotel Milano Centrale, Via Napo Torriani 9, Stazione Centrale.

Przewodniki w formie eBooków o Mediolanie

Nazywam się Dominika Maruszewska i jestem autorką bloga Och!Milano, który stworzyłam z miłości do Polski i ludzi szukających w Mediolanie czegoś więcej niż tylko katedry Duomo i galerii Wiktora Emanuela II (Galleria Vittorio Emanuele II).

W 2014 roku po ukończeniu studiów magisterskich na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu kupiłam bilet w jedną stronę i postanowiłam spróbować swoich sił w Mediolanie. Swoją włosko-polską rzeczywistość stworzyłam tu zupełnie od zera i dziś wiem, że była to najlepsza przygoda w moim życiu!

W czerwcu 2021 roku wydałam moje 4 przewodniki (Och!Tour) po Mediolanie w formie e-booków. To gotowe tematyczne wycieczki po Mediolanie poza turystycznym szlakiem. W każdym e-booku znajdziecie:

• niesamowite miejsca, ciekawostki i opisy atrakcji w Mediolanie,
• wysokiej jakości mapy i spersonalizowane trasy,
• informacje o transporcie, godzinach otwarcia i ewentualnych kosztach,
• listę knajp i lokali na szlaku,
• słowniczek polsko-włoski z wymową – każdy wyjazd do Włoch to świetna okazja, żeby poćwiczyć język włoski!
• przydatne numery kontaktowe.

W sieci, oprócz porad podróżniczych, dzielę się wiedzą i doświadczeniem z życia we Włoszech na temat pracy, wynajmu mieszkania czy włoskiej biurokracji. Na moim Instagramie i w facebookowych relacjach mówię po włosku po to, aby każdy miał okazję posłuchać na co dzień języka włoskiego!

Magdzie chciałabym podziękować za możliwość podzielenia się moją wiedzą i znajomością Mediolanu. Wam mogę jedynie życzyć przyjemności i wielu pięknych włoskich przygód!

Dominika

I jak ci się podobał wpis gościnny Dominiki?

Nie masz teraz czasu na czytanie? Nie ma sprawy! Zapisz  sobie poniższe zdjęcie na Pinterest, aby przeczytać później.

Włoska poczta

Dzielę się z Tobą moimi włoskimi podróżami mając nadzieję, że cię zainspirują do samodzielnego poznawania jednego z najpiękniejszych krajów na świecie. Dlatego zachęcam, abyś dołączył także do czytelników mojego newslettera, poste italiane. Tylko dzięki temu nie przeoczysz niczego, co się pojawiło na blogu, ale przede wszystkim, otrzymasz mnóstwo dodatkowych informacji.

Jeśli potrzebujesz pomocy w znalezieniu praktycznych informacji o Italii, zapraszam Cię do mojej grupy na FB: Moje wielkie włoskie podróże, którą wyróżnił Magazyn Glamour, jako jedna z najciekawszych grup na FB. Zapraszam cię także na mojego Instagrama, na którym znajdziesz całą masę włoskich inspiracji!