Matera, znana także jako „miasto z kamienia”, ma niezwykle długą i bogatą historię. Jej korzenie sięgają prehistorycznych czasów. Jest jednym z najstarszych zamieszkanych miejsc na świecie, z dowodami na osadnictwo sięgające do neolitu około 7000 lat p.n.e.
W czasach starożytnych, teren ten był zamieszkany przez ludność znaną jako Sassi. To oni wyrzeźbili domy, kościoły i klasztory w porowatym, łatwo obrabialnym wapieniu, tworząc rozległe jaskiniowe osady. Dzięki temu, Matera stała się jednym z najważniejszych miejsc we Włoszech dla „l’architettura rupestre”, struktur wykutych w litej skale.
Odkryj ze mną Materę – perłę Bazylikaty, której korzenie sięgają tysięcy lat wstecz.
Via Appia i wpływ Bizancjum
Podczas panowania Rzymian, Matera była częścią via Appia, ważnej rzymskiej drogi handlowej. W V wieku, gdy Rzym upadł, miasto zostało przejęte przez Bizancjum, które przyczyniło się do rozwoju kościelnej architektury skalnej. Z czasem Matera stała się ważnym ośrodkiem monastycznym.
Choć przez wieki miasto było zasiedlane, w okresie średniowiecza i renesansu jego znaczenie znacznie spadło.
Przyjrzyjmy się bliżej życiu w dawnej Materze.
Jaskiniowe domy Matery
W XX wieku Matera, z jej prymitywnymi warunkami mieszkaniowymi, stała się symbolem ubóstwa we Włoszech.
Jaskinowe domy, które kiedyś stanowiły o jego unikalności, były teraz domem dla wielu biednych rodzin, często mieszkających w ciasnych i niezdrowych warunkach.
Życie w jaskiniach
Domy-jaskinie były wyrzeźbione w naturalnych skałach wapiennych. Zazwyczaj składały się z jednego lub dwóch pomieszczeń, które służyły jako sypialnia, kuchnia i miejsce do przechowywania żywności. Życie w takich domach było bardzo trudne ze względu na brak podstawowych udogodnień, takich jak bieżąca woda czy kanalizacja.
Często wiele rodzin dzieliło ze sobą jedno pomieszczenie, co przyczyniało się do panującej nędzy i chorób. Ponadto, ze względu na brak miejsca, ludzie często dzielili przestrzeń ze zwierzętami gospodarskimi.
Zimą warunki były trudne z powodu niskich temperatur, a latem panował tam duszący upał. Wielu mieszkańców, aby zminimalizować niewygody związane z gorącem, często spędzało czas na zewnątrz. Pracowali na polach lub zajmowali się innymi czynnościami na świeżym powietrzu.
Wspólnota Sassi
Mimo trudnych warunków, społeczność Sassi była zazwyczaj bardzo zżyta. Wspólne przeżywanie trudności życia codziennego przyczyniło się do powstania silnych więzi. Wielu ludzi wspomina te czasy z sentymentem, mówiąc o silnym poczuciu społeczności i wzajemnej pomocy, które były nieodłącznym elementem życia w Sassi.
Casa Grotta del Casalnuovo – świadek życia w jaskiniach
To jedno z najbardziej charakterystycznych miejsc w Materze, które pozwala zrozumieć, jak wyglądało życie w jaskiniowych domach, gdy były jeszcze zamieszkane.
Casa Grotta del Casalnuovo, znajdująca się w dzielnicy Sasso Caveoso, jest starożytnym domem-jaskinią, który został przekształcony w muzeum. Jest to autentycznie zachowane miejsce, które prezentuje, jak żyli ludzie w Materze aż do lat 50. XX wieku.
Dom składa się z kilku pomieszczeń wykutych w skale, w tym sypialni, kuchni, stajni i piwnicy na wino. Można zobaczyć oryginalne meble i narzędzia używane przez mieszkańców, takie jak łóżka, kominki, narzędzia kuchenne i przedmioty codziennego użytku. W domu znajduje się również tzw. „neolit”, specjalne miejsce, w którym gromadzono odchody zwierzęce, które następnie były używane jako nawóz.
Wskazówka I Na oficjalnej stronie Casa Grotta del Casalnuovo możesz zarezerwować wizytę i dowiedzieć się więcej o tym miejscu. Bilet wstępu 3 EUR.
Przymusowa relokacja i wielki powrót do świetności Matery
W 1952 roku, rząd Włoch podjął decyzję o przeniesieniu mieszkańców z jaskiń Matery do nowych osiedli mieszkaniowych. Proces ten został ukończony w latach 60-tych XX wieku, pozostawiając jaskinie opuszczone i zapomniane.
Jednakże, w końcu XX wieku, zainteresowanie Materą wzrosło. Dzięki swemu niezwykłemu dziedzictwu kulturalnemu i architektonicznemu, miasto zostało wpisane na listę UNESCO w 1993 roku.
Odrodzenie Matery
Od tego czasu, Matera przeszła imponującą transformację. Opuszczone jaskinie zostały odrestaurowane i zamienione na domy, hotele, restauracje i muzea, łączące tradycyjną architekturę z nowoczesnym komfortem. Dzięki temu, obecnie jest możliwe doświadczenie życia w domach-jaskiniach, ale na całkowicie innym poziomie wygody.
W 2019 roku Matera została wybrana Europejską Stolicą Kultury, co było ukoronowaniem jej odrodzenia jako ważnego miejsca historycznego i kulturalnego.
Dzisiaj, miasto jest znane na całym świecie jako niezwykłe miejsce, które ukazuje bogatą i złożoną historię ludzkości. Matera jest żywym przykładem tego, jak zaniedbane i zapomniane miejsce może odzyskać swoją dawna chwałę i stać się miejscem o światowym znaczeniu.
Odwiedzając Włochy pamiętaj, że Matera jest miejscem, które musisz zobaczyć. Jest to żyjący świadek bogatej historii i kultury ludzkości.
Już teraz zarezerwuj bilety na atrakcje w Materze
Dzielnice Matery
Historyczna część Matery jest podzielona jest na dwie główne dzielnice: Sassi di Matera, które zostały wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO oraz miasto z czasów średniowiecznych i nowożytnych.
Sassi di Matera dzieli się na dwie części: Sasso Caveoso i Sasso Barisano.
Sasso Caveoso
Ta dzielnica przypomina starożytne teatry z domami, które wydają się być ustawione na scenie. Tutaj znajdziesz domy wykute w skale, które były zamieszkiwane aż do XX wieku. Ta część Matery została użyta jako sceneria dla wielu filmów ze względu na jej starożytny wygląd.
Sasso Barisano
Największy i najstarszy z sassi. Znajduje się tu wiele kościołów wykutych w skale, w tym Santa Lucia alle Malve i San Pietro Barisano. W przeciwieństwie do Sasso Caveoso, Sasso Barisano został w dużej mierze odnowiony i obecnie znajdują się tu liczne hotele, restauracje i sklepy.
Wskazówka I Kliknij, aby ściągnąć mapę Matery z oznaczonymi dzielnicami Sassi.
Matera dla początkujących – 10 miejsc i doświadczeń w mieście
1. Zwiedź Sassi di Matera
2. Odwiedź Kościół Santa Maria de Idris
3. Przejdź się po Via Domenica Ridola
4. Odwiedź Casa Grotta di Vico Solitario
5. Zobacz Narodowe Muzeum Archeologiczne Domenico Ridola
6. Podziwiaj Kościół San Pietro Caveoso
7. Spróbuj lokalnej kuchni
8. Odwiedź MUSMA (Museo della Scultura Contemporanea Matera)
9. Podziwiaj Materę o świcie
10. Weź udział w festiwalu Festa della Madonna della Bruna
Zarezerwuj wycieczki, aby fantastycznie spędzić czas w Materze i nie paść ze zmęczenia
Punkty widokowe i miejsca na instagramowe zdjęcia w Materze
Matera, ze swoim unikalnym krajobrazem i fascynującą architekturą, jest idealnym miejscem do robienia wyjątkowych zdjęć. Poniżej przedstawiam kilka popularnych punktów widokowych i miejsc idealnych do zdjęć na Instagrama:
- Belvedere Luigi Guerricchio – miejsce dzielnicy Sasso Barisano, które oferuje przepiękne panoramy na Sassi di Matera, a w szczególności na Sasso Caveoso.
- Belvedere di Piazza Giovanni Pascoli – stąd jest dostępny widok na Sasso Barisano, kościół San Pietro Caveoso i ruiny zamku Tramontano.
- Terrazza Caffè Lanfranchi – stąd jest widok na Sasso Caveoso oraz na górę Materanello. Także z tarasu Museo Nazionale di Matera – Sede Lanfranchi, możesz podziwiać panoramę Sassi.
- Via Bruno Buozzi – ta ulica jest jednym z najczęściej fotografowanych miejsc w Materze.
- Belvedere di Piazza Giovanni Pascoli – stąd jest dostępny widok na Sasso Barisano, kościół San Pietro Caveoso i ruiny zamku Tramontano.
- Piazza del Duomo – plac katedralny w Materze jest jednym z najważniejszych punktów widokowych na starożytne miasto i Sassi. Z tego miejsca roztacza się widok na całe miasto i okoliczne wąwozy.
- Via Madonna delle Virtù – to malownicza ulica w dzielnicy Sasso Caveoso, która jest popularnym miejscem do robienia zdjęć, z fantastycznym widokiem na górujące nad miastem kościoły rupestre.
- Chiesa di Santa Maria de Idris – to kościół wykuty w skale, który sam w sobie jest niesamowitym miejscem do robienia zdjęć, oferuje również wspaniałe widoki na okolicę.
- Via Fiorentini – ta ulica w Sassi jest otoczona charakterystycznymi budynkami i oferuje wspaniałe ujęcia starożytnej architektury Matera. Nie jest to punkt widokowy, ale urocza ulica.
- Chiesa rupestre di Sant’Agostino al Casalnuovo – obok klasztoru znajduje się przestronny taras widokowy, skąd można podziwiać panoramiczny widok na Materę. Zwykle panuje tu spokojna atmosfera.
- Belvedere di Murgia Timone – punkt widokowy po drugiej stronie wąwozu od Sassi, który oferuje spektakularne widoki na całe miasto. Jest to również miejsce, gdzie kręcono sceny do filmu „Pasja” Mela Gibsona.
Świat filmu pokochał Materę
Matera, ze swoją unikalną architekturą i niesamowitą atmosferą, była miejscem kręcenia wielu znanych filmów. Oto zaledwie kilka z nich:
„Pasja” (2004), reżyseria: Mel Gibson – film o ostatnich dwunastu godzinach życia Jezusa Chrystusa został w dużej mierze nakręcony w Materze, ze względu na jego starożytny, wręcz biblijny wygląd.
„Królestwo Niebieskie” (2005), reżyseria: Ridley Scott – film historyczny, opowiadający o czasach krucjat.
„Narodzenie” (2006), reżyseria: Catherine Hardwicke – opowiada historię narodzin Jezusa, częściowo wykorzystano wizerunek Matery.
„Cudowny chłopak” (2017), reżyseria: Stephen Chbosky – niektóre sceny tego filmu, który opowiada historię chłopca z deformacją twarzy, zostały nakręcone w Materze.
„Maria Magdalena” (2018), reżyseria: Garth Davis – ten biblijny dramat o życiu Marii Magdaleny również wykorzystał unikalny krajobraz i architekturę Matery do stworzenia autentycznego tła dla filmu.
„Nie czas umierać” (2021), reżyseria: Cary Joji Fukunaga – Matera posłużyła jako sceneria dla części początkowych akcji w tym filmie o Jamesie Bondzie. Ujęcia powstały na Piazza Vittorio Veneto, Piazza San Giovanni, Via Madonna delle Virtù oraz na Piazza Duomo. Część zdjęć była kręcona także w sąsiedniej miejscowości, Gravinia in Puglia, na moście Ponte Acquedotto sul torrente Gravina oraz w Sapri (Kampania).
Gdzie zjeść w Materze
Osteria Pico, Via Fiorentini 42
Znajdująca się w samym sercu Sassi, ta urocza osteria oferuje szeroki wybór potraw regionalnych. Wykorzystują lokalne, sezonowe składniki, ich menu zmienia się regularnie. Osteria Pico jest szczególnie ceniona za swoją atmosferę, jakość jedzenia i obsługę.
Trattoria del Caveoso, Via Bruno Buozzi 21
Ta rodzinna trattoria to idealne miejsce, aby spróbować tradycyjnej kuchni Bazylikaty. Znajduje się w Sassi i oferuje piękny widok na miasto. Restauracja jest znana ze swoich domowych makaronów i przystawek.
Ristorante Il Terrazzino, Vico S. Giuseppe 7
Elegancki, ale przyjazna dla rodzin restauracja oferuje niesamowite widoki na Sassi z ich tarasu. W menu znajdują się zarówno tradycyjne dania regionalne, jak i nowoczesne interpretacje włoskiej kuchni.
Gdzie nocować w Materze
Matera oferuje wiele unikalnych miejsc noclegowych, od luksusowych hoteli po urocze B&B. Wiele z nich jest umiejscowionych bezpośrednio w jaskiniach Sassi.
Oto kilka sprawdzonych miejsc:
Sextantio Le Grotte Della Civita I To jedno z najbardziej luksusowych miejsc noclegowych w Materze, butikowy hotel w odrestaurowanych jaskiniach. Zachowano oryginalne elementy i minimalistyczny wystrój. Niektóre pokoje oferują widok na kanion i prehistoryczne jaskinie.
La Dimora di Metello I Elegancki hotel położony w sercu Sassi di Matera oferuje przestronne, nowoczesne pokoje z zachowanymi historycznymi detalami.
B&B La Corte dei Pastori I Ten uroczy B&B znajduje się w pobliżu głównych atrakcji Matera. Są tu komfortowe, dobrze wyposażone pokoje w bardzo rozsądnej cenie.
Jak dojechać do Matery z Bari
Pociągiem
Firma Ferrovie Appulo Lucane (FAL) obsługuje bezpośrednie połączenia kolejowe między Bari a Materą. Podróż trwa około 1,5 godziny. Pociągi odjeżdżają z Bari z dworca Bari Centrale, a docierają do stacji Matera Centrale.
Pamiętaj, że dworzec FAL w Bari nie znajduje się bezpośrednio na głównym dworcu Bari Centrale lecz w jego pobliżu (w Bari są cztery dworce).
Wskazówka I Koniecznie sprawdź rozkład jazdy pociągów na stronie FAL. Pociąg z Bari do Matery nie kursuje w niedzielę!
Autobusem
Firma Miccolis obsługuje bezpośrednie połączenia autobusowe między Bari a Materą. Autobusy odjeżdżają z dworca autobusowego przy dworcu Bari Centrale i docierają do Matera na dworzec autobusowy Via Don Luigi Sturzo. Podróż autobusem trwa do 1,5 godziny.
Flixbus także ma połączenia z Bari (Via Capruzzi) do Matery. Wiele osób wybiera właśni taki sposób dotarcia.
Gdzie parkować w Materze
Największy parking jest przy stacji kolejowej Matera Centrale i tam z uporem warto szukać miejsca. Jeśli nie będzie wolnego miejsca, można szukać wzdłuż ulic miasta lub na parkingach nieco dalej położonych od Sassi.
Oto adresy sprawdzonych parkingów:
- Parcheggio – Stazione Centrale/Tribunale, Viale Aldo Moro, 75100 Matera,
- Parking Via Saragat, Via Giuseppe Saragat, 75100 Matera,
- Parking, Via Ferruccio Parri 40, 75100 Matera.
Planując swoją podróż
Znajdź najlepszy hotel lub apartament na swoje włoskie wakacje dzięki booking.com.
Pamiętaj, aby zawsze mieć wykupione ubezpieczenie turystyczne. Ja korzystam z najlepszej na rynku porównywarki rankomat.pl.
Jeśli potrzebujesz samochodu we Włoszech, skorzystaj z oferty rentalcars.com, aby porównać oferty i zarezerwować najwygodniejszy samochód dla siebie.
Potrzebujesz biletów na prom we Włoszech? Znajdziesz je na Direct Ferries.
Gdy kupujesz coś za pośrednictwem moich linków, zarabiam niewielką kwotę. Ty nadal płacisz tyle samo, ze mną dzieli się sprzedawca. Dziękuję za twoje znaczące wsparcie.
Nie masz teraz czasu na czytanie? Nie ma sprawy! Zapisz sobie poniższe zdjęcia na Pinterest, aby przeczytać później.
Włoska poczta
Dzielę się z Tobą moimi włoskimi podróżami mając nadzieję, że cię zainspirują do samodzielnego poznawania jednego z najpiękniejszych krajów na świecie. Dlatego zachęcam, abyś dołączył także do czytelników mojego newslettera, poste italiane. Tylko dzięki temu nie przeoczysz niczego, co się pojawiło na blogu, ale przede wszystkim, otrzymasz mnóstwo dodatkowych informacji.
Jeśli potrzebujesz pomocy w znalezieniu praktycznych informacji o Italii, zapraszam Cię do mojej grupy na FB: Moje wielkie włoskie podróże, którą wyróżnił Magazyn Glamour, jako jedna z najciekawszych grup na FB. Zapraszam cię także na mojego Instagrama, na którym znajdziesz całą masę włoskich inspiracji!
