W książce „Podróże po Włoszech z Artemizją Gentileschi” prof. ks. Witold Kawecki zabiera nas w niezwykłą podróż przez Włochy, która jest zarówno historycznym, jak i duchowym doświadczeniem.
Ta książka to nie tylko przewodnik po włoskich miastach, ale również głęboka refleksja nad życiem i twórczością jednej z najważniejszych malarek baroku, jaką była Artemizja Gentileschi (1593-1653).
Postać niezwykła, która wyprzedzała swoje czasy sposobem myślenia, pracą, czynami i decyzjami. Grała, śpiewała, malowała, interesowała się nauką. Była jedną z nielicznych kobiet, które zdołały przebić się w zdominowanym przez mężczyzn świecie sztuki XVII wieku.
Jej twórczość charakteryzuje się dramatyzmem, intensywnymi emocjami oraz niezwykłą precyzją techniczną.
Zapomniana przez kilka stuleci, powraca w swej niezwykłości, na nowo odkryta dla współczesnego świata.
Poznajmy nieco bliżej Artemizję Gentileschi i samą książkę.
Młode lata – Artemizja Gentileschi
Artemizja Gentileschi urodziła się 8 lipca 1593 roku w Rzymie jako córka Orazio Gentileschiego, znanego malarza i ucznia Caravaggia. Orazio był jej pierwszym nauczycielem i mentorem, a Artemizja szybko wykazała ogromny talent do malarstwa.
Już w młodym wieku opanowała technikę chiaroscuro, z której słynął Caravaggio, a jej obrazy cechowały się realizmem i emocjonalną intensywnością.
Wychowując się w męskim gronie – z ojcem i braćmi – całe dnie spędzając w pracowni ojca, nie nauczyła się ani czytać, ani pisać, za to klęła jak szewc, była pyskata i zaniedbana, a przy tym niezwykle piękna.
Skandal, który zmienił wszystko
W 1611 roku Artemisia była uwikłana w skandal, który wpłynął na jej życie osobiste i zawodowe. W jej domu często przebywał znany malarz, Agostino Tassi, który dopuścił się gwałtu na młodziutkiej Artemizji.
Choć obiecał jej małżeństwo, co w tamtych czasach było standardową praktyką, mającą na celu zadośćuczynienie za zhańbienie kobiety, zataił informację, że ma już żonę. Nieświadoma przeszłości Tassiego pozwalała mu przez kilka kolejnych miesięcy odwiedzać się w sypialni, czekając na obiecany ślub.
Kiedy sprawa stała się jasna, że ze ślubu nici, ojciec Artemizji namawia ją na wytoczenie procesu przeciwko swojemu oprawcy. Proces był szeroko komentowany, a Artemizja Gentileschi musiała przejść przez upokarzające badania i tortury, aby potwierdzić swoje zeznania.
Tassi został skazany, co było absolutną sensacją, ale wyrok nie był surowy.
Tymczasem atmosfera wokół niej była napięta, wręcz nie do zniesienia. Okryta hańbą, wystawiona na pośmiewisko, zapragnęła odmienić swój los.
W 1612 roku wyszła za mąż za Pierantonio Stiattesiego, brata adwokata, który ją reprezentował podczas procesu. Był dziewięć lat starszym pięknym mężczyzną, zainteresowanym wygodnym życiem. Choć było to małżeństwo z rozsądku, pierwsze lata należały do szczęśliwych.
Ikona baroku – Artemizja Gentileschi
Młodzi małżonkowi wyjechali do Toskanii. We Florencji Artemizja znalazła wsparcie i mecenasów, takich jak wielki książę Toskanii, Cosimo II de’ Medici. Została również pierwszą kobietą przyjętą do Accademia del Disegno we Florencji, co miało miejsce w 1616 roku.
To był bardzo ciekawy okres w jej życiu. Mogła malować i pobierać opłatę za swoje dzieła, przyjaźniła się z Gallileuszem i Buonarrotim młodszym. Miała wspaniały dom służbę, znakomicie się ubierała, jako kobieta-malarka była sensacją Florencji. W tym czasie nadrabiała braki w edukacji, etykiecie, urodziła także pięcioro dzieci, choć czworo z nich umiera w bardzo wczesnym dzieciństwie.
Jej małżeństwo nie wytrzymuje próby czasu, mimo to ona radzi sobie znakomicie. W późniejszym czasie rodzi jeszcze jedno dziecko i podróżuje, zmieniając swoje miejsca zamieszkania.
A my podróżujemy razem z nią.
W 1620 roku Artemizja wróciła do Rzymu, gdzie kontynuowała swoją karierę artystyczną. Następnie wyjechała do Wenecji i Neapolu, a nawet do Londynu, zdobywając międzynarodowe uznanie. W Neapolu osiadła na stałe około 1630 roku i założyła tam własną pracownię.
Artemizja zmarła w 1656 roku (niektóre źródła podaję 1653 r.), pozostawiając po sobie bogaty dorobek artystyczny, który do dziś inspiruje i zachwyca.
Malarstwo Artemizji Gentileschi
Artemizja Gentileschi przeszła przez wiele trudności, w tym przez głośny proces o gwałt, który wpłynął na jej twórczość. Jej obrazy nieprzypadkowo ukazują silne kobiety z biblijnych i mitologicznych opowieści, co czyni ją pionierką feminizmu w sztuce. Na swoich płótnach nie raz „mordowała” swojego oprawcę, Agostino Tassiego, co pokazuje, jak wielką traumą był dla niej związek z gwałcicielem.
Życie i praca Artemizji stały się symbolem walki o miejsce kobiet w świecie sztuki. Jak pisze ks. Kawecki, Artemizja była nietuzinkowa, podążająca na przekór przeciwnościom, barwna, wyrazista i charakterna. Kroczyła pod prąd epoki.
Obrazy Artemizji Gentileschi są wystawiane i podziwiane we Włoszech i na całym świecie, przypominając o jej niezwykłym talencie i niezłomnym duchu. Współczesne badania i feministyczne interpretacje jej twórczości przyniosły jej zasłużone uznanie jako jednej z najważniejszych malarek w historii.
Artemizja Gentileschi i jej najsłynniejsze dzieła
Jest ich wiele i z całego serca życzę, aby się z nimi zapoznać dzięki książce lub odwiedzając określone muzea. Ja wybrałam trzy.
„Judyta odcinająca głowę Holofernesowi” (1612-1613) – obraz przedstawiający biblijną Judytę, która bez wahania zabija Holofernesa, dowódcę wrogiej armii. Obraz jest pełen dramatyzmu i realizmu, a jego intensywność emocjonalna jest charakterystyczna dla stylu Artemizji. W rysach twarzy Judyty łatwo dostrzec samą Artemizję, zaś mordowany Holofernes ma rysy gwałciciela, Tassiego.
„Zuzanna i starcy” (1610) – jedno z jej wcześniejszych dzieł, które ukazuje historię Zuzanny niesłusznie oskarżonej o cudzołóstwo przez dwóch starców. Artemizja ukazuje Zuzannę w sposób pełen godności i siły.
„Lukrecja” (1621) – obraz przedstawiający rzymską szlachciankę, która po gwałcie popełnia samobójstwo, aby odzyskać swoją cześć. Jest to kolejny przykład tematyki związanej z kobiecą odwagą i siłą.
Wrażenia z lektury
„Podróże po Włoszech z Artemizją Gentileschi” to książka, która zadowoli zarówno miłośników sztuki, jak i tych, którzy szukają duchowej głębi. Jeśli sięgniesz po lekturę z powodu opisów włoskich miejsc, także się nie zawiedziesz!
Ks. prof. Kawecki prowadzi nas przez malownicze zakątki Włoch, odkrywając przed nami miejsca, które były ważne w życiu i twórczości Gentileschi. Każdy rozdział to nie tylko opowieść o podróży, ale również refleksja nad tym, jak historia i sztuka wpływają na naszą duchowość i postrzeganie świata.
Nie jest to wyłącznie biografia malarki. Jest to bowiem książka, w której główna bohaterka staje się pretekstem do poznania wielu fantastycznych miejsc w Italii oraz licznych artystów, w tym słynnych polskich malarek.
Pozwól zatem, że przedstawię ci kilka miejsc, które pojawiają się w książce. Są to: Rzym, Florencja , Piza, Lukka, Siena, Bolonia, Orvieto, Castelli Romani, jezioro Garda, Werona, Wenecja , Napoli, Pozzuoli, Pompeje, Wybrzeże Amalfitańskie, Capri i wiele innych.
Na kartach książki pojawiają się nazwiska takich gigantów jak Paolo Veronese, Jacopo del Ponte di Bassano, Giotto, Tintoretto, Tycjan, Giovanni Bellini oraz niezwykłych kobiet, takich jak Sofonisba Anguissola, Tamara Łempicka, Olga Boznańska, Angelica Kauffmann, Plautilla Nelli, Lavinia Fontana czy Elisabeth Siriani.
Cóż za intrygująca książka
To podróż pełna sztuki, opowieści o miejscach i ludziach. Artemizja Gentileschi jest postacią spajającą tę opowieść, kluczem do poznania wielu zakątków Włoch, zagłębienia się w ludzką duszę i zrozumienia ludzkiej natury.
Jej życie było intensywne i intrygujące. Kiedy czyta się o jej życiu, trudno uwierzyć, że to wszystko miało miejsce w XVII wieku!
Jestem przekonana, że żyjąc nam współcześnie, również świetnie dałaby sobie radę. Artemizja zaintrygowała mnie do tego stopnia, że zaczęłam się zastanawiać, jakim rodzajem sztuki zajmowałaby się, gdyby żyła w naszych czasach.
Ta książka porwała mnie całkowicie. Choć liczy 511 stron, jej wyjątkowa oprawa oraz wspaniałe zdjęcia obrazów, włoskich miast i krajobrazów sprawiają, że trudno się od niej oderwać.
Autor zadbał o ciekawostki, aby w tej podróży nigdy ci się nie nudziło. Dlatego znajdziesz tu opowieść o Teatrze Ciszy w Lajatico Bocellego, wątki z czasów Jana III Sobieskiego, czy szczegółu kuchni weneckiej.
Książki ks. prof. Kaweckiego są niezwykle bogate w wiedzę i informacje, dlatego polecam bardzo jego książki. Nie bez znaczenia jest piękno i dbałość wydania, o co zadbało Wydawnictwo Jedność.
Wskazówka I Polecam serię przewodników autorstwa ks. Kaweckiego: „Rzym, moje miasto. Najpiękniejszy przewodnik”, „Toskania, jakiej nie znacie” czy „Tajemnice Caravaggia”.
Ksiądz prof. Witold Kawecki – autor i przewodnik
Ksiądz prof. Witold Kawecki jest znanym polskim duchownym, teologiem i pisarzem. Jego pasja do historii sztuki i literatury zainspirowała go do napisania wielu książek, które łączą duchowość z kulturą. Jego głębokie zrozumienie zarówno teologii, jak i sztuki, pozwala mu na tworzenie dzieł, które są zarówno erudycyjne, jak i przystępne dla szerokiego grona czytelników.
W „Podróżach po Włoszech z Artemizją Gentileschi” Ksiądz Kawecki wykorzystuje swoje bogate doświadczenie, aby ukazać nam piękno i głębię włoskiej kultury poprzez pryzmat życia i twórczości Gentileschi.
Wydawnictwo Jedność
Wydawnictwo Jedność, znane z publikacji literatury religijnej, filozoficznej oraz dzieł z zakresu humanistyki, ponownie dostarcza nam wartościową książkę, która wzbogaca naszą wiedzę i duchowość. Wydawnictwo to ma na swoim koncie liczne publikacje, które zdobyły uznanie zarówno w Polsce, jak i za granicą, dzięki swojemu profesjonalizmowi oraz dbałości o merytoryczną i estetyczną jakość wydawanych książek.
W swojej ofercie posiadają wiele książek i albumów poświęconych włoskiej sztuce, kuchni, a także przewodniki.
Gdzie można kupić książkę
Dzięki ks. prof. Witoldowi Kaweckiemu możemy na nowo odkryć piękno włoskiej kultury i zgłębić niezwykłe życie Artemizji Gentileschi. To wspaniała podróż literacka, która łączy historię, sztukę i duchowość w sposób unikalny i inspirujący.
Książka jest dostępna na stronie Wydawnictwa Jedność, w księgarniach stacjonarnych oraz online, a także na stronie. Zachęcam do sięgnięcia po tę lekturę, która z pewnością dostarczy wielu niezapomnianych wrażeń i poszerzy horyzonty każdego czytelnika.
_____
„Podróże po Włoszech z Artemizją Gentileschi”, ks. prof. Witold Kawecki. Wydawnictwo Jedność 2024, twarda okładka, 511 stron.
Planując swoją podróż
Znajdź hotel lub apartament na wakacje dzięki booking.com.
Pamiętaj, aby zawsze mieć wykupione ubezpieczenie turystyczne. Ja korzystam z najlepszej na rynku porównywarki rankomat.pl.
Bilety lotnicze możesz znaleźć i zarezerwować na booking.com.
Jeśli potrzebujesz samochodu we Włoszech, skorzystaj z najlepszej porównywarki discovercars.com lub rentalcars.com.
Potrzebujesz biletów na prom? Znajdziesz je na Direct Ferries.
Gdy kupujesz coś za pośrednictwem moich linków, zarabiam niewielką kwotę. Ty nadal płacisz tyle samo, ze mną dzieli się sprzedawca. Dziękuję za twoje znaczące wsparcie.
Nie masz teraz czasu na czytanie? Nie ma sprawy! Zapisz sobie poniższe zdjęcia na Pinterest, aby przeczytać później.
Włoska poczta
Dzielę się z Tobą moimi włoskimi podróżami, mając nadzieję, że cię zainspirują do samodzielnego poznawania jednego z najpiękniejszych krajów na świecie.
Dołącz do czytelników mojego newslettera, poste italiane. Dzięki temu nie przeoczysz niczego, co się pojawiło na blogu, a także otrzymasz mnóstwo dodatkowych informacji.
Jeśli potrzebujesz pomocy w znalezieniu praktycznych informacji o Italii, zapraszam Cię do mojej grupy na FB: Moje wielkie włoskie podróże, którą wyróżnił Magazyn Glamour, jako jedna z najciekawszych grup na FB.
Zapraszam cię także na mojego Instagrama, na którym znajdziesz całą masę włoskich inspiracji!
La vita è bella! Życie jest piękne!